Muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalariuniversiteti

Radiosignallarni tarqalishi yo„lidagi yo„qotishlar (Path loss) - bu qabul qilinadigan signal MS va BTS orasidagi masofaning ortishi tufayli kuchsiz va yanada kuchsiz bo‘lganda vujudga keladigan yo‘qotishlar hisoblanadi. PL muammo kam hollarda bog‘lanishning uzilishiga (droppedcalls) olib keladi, chunki muammo o‘ta o‘tkirlashishi bilanoq, bog‘lanish boshqa BTSga qayta ulanadi va PL mos ravishda kamayadi.
Soyalanish (Shadowing) MS va BTS orasidagi radiosignalnig tarqalishi yo‘lida fizik to‘siqlar, masalan, tepaliklar, binolar, daraxtlar va boshqalar vujudga kelganda yuz beradi. To‘siqlar signal sathini (signalstrength) kamaytiradigan soyalanish samarasini hosil qiladi. MSning harakatlanishi jarayonida signalning sathi MS va BTS orasidagi yo‘lda vujudga keladigan to‘siqlarga bog‘liq ravishda fluktatsiyalanadi.
Signalga ta‘sir etadigan so‘nishlar signal sathini o‘zgartiradi. Signal sathining kamayishi so‘nish chuqurligi (fadingdips) deyiladi. 4.12- rasmda MS va BTS orasidagi radiosignalnig tarqalishi yo‘lida vujudga keladigan to‘siqlar ko‘rsatilgan.

12. 
    rasm. MS va BTS orasidagi radiosignalnig tarqalishi yo‘lida vujudga
    keladigan to‘siqlar
    

Ko„p nurli so„nish (Multipath fading) MS va BTS orasida bittadan ortiq radioto‘lqinlarning tarqalishi yo‘llari mavjud bo‘lganda vujudga keladi va shunga ko‘ra, qabul qilgichga bittadan ortiq signallar keladi. Bu qabul qilgichga yaqin yoki uzoq joylashgan tog‘lar, binolar kabi to‘siqlardan radiosignalni ko‘p karrali qaytishiga bog‘liq.

12. 
    rasm. Reley so‘nishlari sababi
    

Signallarning reley so„nishi (Rayleigh fading) signal qabul qilgichga bazaviy stansiyadan bir necha yo‘llar bo‘yicha kelganda vujudga keladi (4.13 rasm).
Bu holda signal uzatish antennasidan to‘g‘ri ko‘rinish liniyasi bo‘yicha qabul qilinmaydi, balki binolardan qaytish bilan birdaniga turli yo‘nalishlarda keladi. Reley so‘nishlari to‘siq qabul qili antennasiga yaqin joylashganda kuchli seziladi. Natijaviy qabul qilingan signal turli amplitudalar va fazalarda kelgan signallar yig‘indisi hisoblanadi. So‘nishlar chuqurligi va ularning davriyligi MSning harakatlanish tezligi va ishchi chastotaga bog‘liq bo‘ladi. So‘nishlar orasidagi masofa taxminan tebranish to‘lqin uzunligining yarmini tashkil etadi. GSM 900 tizimlari uchun ikkita so‘nishlar orasidagi masofa 17smni tashkil etadi.