Муаммолари республика илмий-амалий конференцияси материаллари

1-Rasm. Amfetamin
 

---

236 
usulini koʻproq ishlatish mumkin. Bu usul yordamida oqava suvlarga turli asosli 
tabiatga ega boʻlgan reagentlarni qoʻshib, oqava suv tarkibidagi eriydigan moddalarni 
erimaydigan holatga oʻtkaizb, ularni choʻkma koʻrinishida suv tarkibidan ajratiladi. 
Oqava suv tarkibidagi ogʻir metall ionlarini ajratib olishda reagentlar sifatida 
kalsiy gidroksid Ca(OH)
2
, natriy gidroksid NaOH, natriy karbonat Na
2
CO
3
, natriy 
sulfid Na
2
S, turli chiqindilar, masalan, tarkibida (%) CaO - 51,5; MgO - 9,8; SiO
2
- 
27,7; Cr
2
O
3
- 4,18; Al
2
O
3
- 7,9; FeO - 0,78 boʻlgan ferroxrom shlakini ham 
qoʻllash mumkin. 
Bu reagentlar ichida kalsiy gidroksiddan foydalanish samarali hisoblanadi. 
Metallarni choʻktirish gidroksid koʻrinishida olib boriladi. Bunda jarayon pH i har xil 
boʻlishi mumkin. 
Turli metallar gidroksidlarining choʻkmaga tusha boshlashi va toʻliq choʻkishga 
mos keluvchi pH qiymati metallarning xossasi, eritmadagi konsentratsiyasi, 
temperatura va eritmadagi iflosliklar miqdoriga bogʻliq. 
Oqava suvlarni mis ionlaridan tozalash uchun, ularni gidroksid yoki 
gidroksidkarbonat koʻrinishida choʻktirish mumkin. Bunda quyidagicha reaksiya 
boradi: 
Cu
2+
+ 2OH
-
→ Cu(OH)
2
, 2Cu
2+
+ 2OH
-
+ CO
3
2-
→ (CuOH)
2
CO
3
↓ Mis 
gidroksilarini choʻkishini pH=5,3 boʻlganda kuzatish mumkin. 
Oqava suvlardagi mis ionlarini kaliy ferrosianidi yordamida ham choʻktirish 
mumkin. 
Xulosa qilib aytganda oqova suvlarni ogʻir metall ionlaridan reagent usulida 
tozalash sanoat korxonlari uchun eng maqbul usullardan biri hisoblanadi. Bu esa bir 
vaqtning oʻzida suvning yumshatilishi ham amalga oshadi, bu esa suvni aylanma suv 
ta’minotida ishlatish imkonini beradi.