Муаллифларнинг картография фанининг истиқболига тегишли фикр-мулоҳаза, истак ва тавсиялари ўз ифодасини топган. Рисола уч қисмдан иборат

томондан эса янгича таҳдид, маънавий инқирозларга сабаб 
бўлмоқда. 
Рус олимлари С.Б. Лавров, Ю.Н. Гладкий (2000) бундан 10-15 
йиллар муқаддам башарият олдида турган энг долзарб 16 та 
муаммо борлигини кенг ўқувчилар оммасига ҳавола қилган эдилар. 
Булар: 
тинчликни 
сақлаш, 
иқтисодий 
ривожланишни 
таъминлаш, энергетика, хом-ашё, дунё океани, маданият ва 
одоб инқирози, соғлиқни сақлаш, ишлаб чиқаришдаги 
ҳалокатлар, жиноятчилик ва терроризм, демократиянинг 
тақчиллиги, 
урбанизация, 
миллатлараро 
муносабатлар, 
демография, озиқ-овқат, қолоқлик ва ниҳоят экологик 
муаммолардир. 
Бугунги кунда эса ушбу муаммоларнинг сони ва кескинлик 
даражаси тобора ортиб бормоқда. Фан ва техниканинг узлуксиз 
ривожи, дунё аҳолиси сонининг тобора ортиб бораётганлиги, 
ичимлик сув, хом-ашё танқислиги, иқлим ўзгариши, чўлланиш, 
биохилма-хилликни 
сақлаш, 
атроф-муҳитнинг 
ифлосланиб 
бораётганлиги (айниқса, чиқиндилар муаммоси), халқаро туризм, 
давлатлар ўртасидаги муносабатларнинг жадаллашуви бор 
ҳақиқатдир. Шунинг билан бир қаторда янги муаммолар: айрим 
мамлакатларнинг сиёсий-маъмурий табақаланиб бораётганлиги, 
этник гуруҳлар ўртасидаги биродаркушлик, ҳокимият учун кураш, 
зўравонлик, жангарилик, қароқчилик, терроризм, экстремистик 
гуруҳлар сонининг ортиб бораётганлиги, одам савдоси, ноқонуний 
муҳожирлик, қашшоқлик, дунё сармоясининг алоҳида шахслар 
қўлида тўпланиши, миллат, элат ва ирқларнинг бир-бири билан 

---

23 
аралашиб кетаётганлиги, "Ғарб" ёшлари ўртасидаги тартибсизлик, 
бегунох одамларга нисбатан қотиллик, "оммавий маданият" 
хуружлари, айниқса, андишасизлик, ахлоқсизлик, миллий 
қадриятларнинг қадрсизланиши каби салбий жараёнлар кучайиб 
бормоқда. Бундан ташқари ишлаб чиқариш ва транспортда рўй 
бераётган ҳалокатлар, ўрмон ёнғинлари ҳамда табиий офатлар 
келтираётган зарарлар кўлами ортиб бормоқда. Юқоридаги қайд 
қилинган жараёнлар оқибати боис гиёҳвандлик, янги касалликлар 
тури (ОИТС, парранда, чўчқа грипи, эбола безгаги кабилар) сони 
ва уларнинг маънавий ҳамда моддий хуружлари кучаймоқда.