Муаллифларнинг картография фанининг истиқболига тегишли фикр-мулоҳаза, истак ва тавсиялари ўз ифодасини топган. Рисола уч қисмдан иборат

 
 
Адабиётлар:
1. Эгамбердиев А. Ўзбекистонда комплекс картага олиш: унинг 
ривожланиши, ҳолати, истиқболлари, муаммолари. - Тошкент, 
2011. – Б. 36. 
2. Турғунбой Мирзалиев 75 ёшда. Ўзбекистон география 
жамияти ахбороти. 29-жилд. - Тошкент, 2007. – Б. 174-175. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

61 
ХОТИМА ЎРНИДА
Ҳар бир даврнинг ўз тошу-тарозиси бор, деган ҳикмат мавжуд. 
Бошқача қилиб айтганда, ҳар бир замоннинг мазмун-моҳиятидан 
келиб чиқалиган вазифалар борки, улар нафақат ижтимоий ҳаёт, 
балки барча фанларнинг ривожланишини ҳам белгилаб беради. 
Ҳозирги тобора авж олиб бораётган глобаллашув даврида бошқа 
фанлар қатори картография ва у билан боғлиқ соҳалар зиммасига 
қатор вазифалар юклаб турилибди. Глобаллашув жараёни юқорида 
қайд қилинганидек, кўп қиррали бўлиб, унинг ҳам ижобий, ҳам 
салбий оқибатлари айни даврда ҳар бир кишига ўз таъсирини 
ўтказмоқда. Ҳозир инсонларда дунёнинг нариги четида рўй 
бераётган жараёнларга муносабат билдириш, ҳамда дахлдорлик 
туйғуси ортмоқда. Кишиларда дунёвий онг, тафаккур тарзи 
шаклланиб бормоқда. Глобал жараёнларнинг мазмун-моҳиятини 
англашда ва тегишли хулосалар чиқаришда картаграфик тасвирлар 
жуда таъсирчан маърифий қудратга эга. “Ҳудудлар ойнаси”, 
“Ҳақиқат ойнаси”, ”Ойнаи-жаҳон” деб тилга олинадиган турли 
мазмундаги карталарни яратиш айни даврда жуда зарур. Бу 
борадаги картографик изланишлар, энг аввало, картография ва 
бошқа соҳа мутахассисларининг мустаҳкам ҳамкорлигини талаб 
қилади. Карталаштиришда эса қуйидаги учта стратегик 
йўналишни кўзда тутмоқ лозим. Биринчидан, она юртимиз 
Ўзбекистоннинг моддий ва номоддий бойликларини, айниқса, 
миллий қадриятларимизни дунё ҳамжамиятига етказиш ва уларни 
асраб-авайлашни; иккинчидан, худди шунингдек, ҳар бир 
мамлакат ҳудудининг ўзига хос, бетакрор табиий, ижтимоий, 
сиёсий хусусиятлар тасвирини яратишдир. Учинчи йўналиш эса 
глобал жараёнларга бағишланмоғи лозим. Бу борада янгича 
картографик усул, ёндашувларни излаш ва амалда қўллаш талаб 
этилади.
Энг аввало, ҳар бир табиий, сиёсий-маъмурий ҳудудлар 
бўйича изоҳли картографик асарлар (паспортлар) яратиш мақсадга 
мувофиқ. Бундай картографик тасвирий асарлар, энг аввало, 
ўлкашунос, элшунос, туристлар, тадбиркор-ишбилармонлар учун 
асқотади. Дунёда содир бўлаётган ижобий ва салбий жараёнларни 
акс эттирувчи даврий карталарни яратиш ҳозирги замон талабидир. 
Бу ўринда диалектик мантиқ тамойилига (борлиқ доимо ҳаракатда, 
ўзгаришда ва ривожланишда) амал қилиш лозим бўлади. Мазкур 

---

62 
картографик асарлар глобал жараёнларни мукаммал англашга, шу 
билан бир қаторда картография фанининг ижтимоий нуфузининг 
юксалишига олиб келади.