Materiallardan foydalanish tahlili
Ko‘rsatkichlar
|
Biznesrejada
|
Xaqiqatda
|
Farqi, (+,-)
|
1
|
2
|
3
|
4
|
Moddiy xarajatlar (ming so‘m)
Tovar mahsuloti (ming so‘m)
Tovar mahsuloti, material hajmi (so‘m) (1/2)
Material sarfi o‘zgarishining ta’siri ( +, -)
tovar mahsuloti tannarxidagi moddiy
xarajatlarning qimmatlashishi (+), pasayishi (-)
0.050 * 79797 = - 3989
tovar mahsulotining hajmi, ming so‘m
3989 : 0.5769 = 6914
5. Material qaytimi, so‘m (2 / 1)
|
42843
74260
0,5769
x x
1,73
|
42043
79797
0,5268
x x
1,89
|
-800
+5537
-0,050
-3989
+6914
+0,16
|
7.5. Material resurslardan foydalanish samaradorligi va ularni ishlab chiqarish hajmiga ta’siri tahlili
Material qaytimi hamda material sig‘imi, avvalo, ishlab chiqarish hajmi va material xarajatlariga bog‘liq. Ishlab chiqarilgan mahsulot miqdori, uning strukturasi va mahsulot sotish bahosining o‘zgarishi ishlab chiqarish hajmining qiymat shakliga ta’sir etadi. Material xarajatlariga ham aynan shu omillar, ya’ni ishlab chiqarilgan mahsulot miqdori, uning strukturasi, mahsulot birligi uchun materiallar sarfi, materiallar bahosi ta’sir etadi. Materiallar sig‘imiga ta’sir etuvchi omillarni quyidagicha ifodalash mumkin:
M yo = М х = (V Q M * M S * M MS * M b )
Q (V Q M * M S * M b ) bunda M yo - mahsulot material sig‘imi;
Мх - materiallar xarajati;
Q – ishlab chiqarilgan mahsulot qiymati; VQM - jami ishlab chiqarilgan mahsulot miqdori;
MS - mahsulot strukturasi;
MMS - mahsulot material sarfi;
Mb - material bahosi;
Materiallardan samarali foydalanishni ifodalovchi asosiy ko‘rsatkichlardan biri – material xarajatlarining har so‘miga to‘g‘ri keladigan foyda hisoblanadi. Bu ko‘rsatkichdan yuqori darajaga erishish korxona faoliyatining ijobiy tomonini ifodalaydi. Materiallardan foydalanishni kompleks tahlilida material xarajatlarini har so‘miga to‘g‘ri keladigan foyda ko‘rsatkichining dinamikasi o‘rganiladi, raqobatdagi korxona ma’lumotlari bilan taqqoslanib ishga solinmagan ichki imkoniyatlari aniqlanadi. Material xarajatlarini har so‘miga to‘g‘ri keladigan foyda miqdorini bazis davridan farqlanishiga omillar ta’siri quyidagicha ifodalanadi:
F F SТ VQМ = * * =R US * S *МК М Х S VQТ М М Х
bunda F - sotishdan ko‘rilgan foyda;
МХ - materiallar xarajati;
SТ - sotishdan kelgan sof tushum;
VQМ - ishlab chiqarish hajmi;
RS - sotishdan ko‘rilgan rentabellik, %;
US - ishlab chiqarish hajmida sotishdan kelgan tushum hissasi, %
МQ - material qaytimi
65-jadval Materiallardan foydalanish tahlili
Do'stlaringiz bilan baham: |