Moliyaviy natijalar hisobi ma’ruza rejasi

Qimmatli qog‘ozlarni qayta baholashdan olingan daromadlar deganda uzoq va qisqa muddatli investitsiyalar qiymatini oshirish natijasida vujudga kelgan daromadlar tushuniladi. Bunday daromadlar qayta baholash dalolatnomalari asosida hisoblanadi. Hisoblangan daromad summasi 0600 ―Uzoq muddatli investitsiyalar hisobi schѐtlari‖, 5800 ― Qisqa muddatli investitsiyalar hisobi schѐtlari‖ining debetida va 9560 ―Qimmatli qog‘ozlarni qayta baholashdan olingan daromadlar‖ schѐtining kreditida aks ettiriladi. Yil oxirida 9560- schѐtning kreditida to‘plangan summa uning debetiga va 9900 ―Oxirgi moliyaviy natija‖ schetining kreditiga ѐziladi va shu asosda u ѐpiladi.
Korxonalarning moliyaviy faoliyatidan olingan daromadlarning analitik hisobi ularning turlari va boshqa boshqaruv uchun zarur segmentlari bo‘yicha olib boriladi.
Favqulotdagi daromadlarning hisobi. 21-son BHMSga muvofiq favqulotdagi daromadlarning hisobi 9710 ―Favqulotdagi foyda‖ schѐtining kreditida hisobga olinadi. Bunda favqulotda olingan ѐki hisoblangan foydaning turini ko‘rsatuvchi schѐtlar ( 0100, 0400, 0700, 1000, 2900 va boshqa schѐtlar) debetlanadi. Yil oxirida 9710- schѐtning kreditida to‘plangan summa uning debetiga va 9900 ―Oxirgi moliyaviy natija‖ schetining kreditiga ѐziladi va shu asosda u ѐpiladi.

2. Korxona xarajatlarining hisobi

Korxonalar moliyaviy-xo‘jalik faoliyatining muhim ko‘rsatkichi bo‘lib xarajatlar hisoblanadi. Ushbu ko‘rsatkichning mohiyati, tasnifi va tavsifi, tan olinishi, schѐtlar tizimi va ular bo‘yicha buxgalteriya ѐzuvlari ushbu bobning oxirida keltirilgan me’ѐriy hujjatlarda, shu jumladan, «Mahsulot (ish, xizmat)larni ishlab chiqarish va sotish xarajatlari hamda moliyaviy natijalarni shakllantirish to‘g‘risida Nizom» da, atroflicha ochib berilgan.
Ushbu me’ѐriy xujjatlarga muvofiq xarajat deganda, umumiy olganda, hisobot davrida korxona aktivlarini kamayishi ѐki uning majburiyatlarini ko‘payishi tushuniladi. Korxonalarning barcha xarajatlari respublikamizda qabul qilingan BHMS lar va «Mahsulot (ish, xizmat)larni ishlab chiqarish va sotish xarajatlari hamda moliyaviy natijalarni shakllantirish to‘g‘risida Nizom» ga va unga kiritilgan o‘zgartirishlar va qo‘shimchalarga muvofiq ikkita guruhga va oltita quyi guruhga ajratilgan (2-chizmaga qarang).