Молиявий ҳисоб 1 Ўқув қўлланма

Корхона харажатлари бўлган солиқлар
Бир қатор солиқлар ва мажбурий ажратмалар корхоналар томонидан ҳисобот даврида тўланади ва улар давр харажатлари ҳисобланади. Масалан, ер, мулк, сув ва бошқа солиқлар.
Масала: Ҳисобот даври учун 2000 ш.б. миқдорида мулк солиғи ҳисобланди.
Дт Мулк солиғи бўйича харажатлар 2 000
Кт Мулк солиғи бўйича солиқ мажбуриятлари 2 000
Ходимлар ва акциядорлардан йиғилган солиқлар
Амалдаги қонунчилик корхоналардан ходимларнинг даромадларидан солиқларни ушлаб қолишни талаб қилади. Бундай солиқларга жисмоний шахслардан ушлаб қолинадиган даромад солиғи ва акционерлардан дивиденд солиғи ҳисобланади.
Масала: 31 декабрь 2007 йилда корхона ходимларига 60000 ш.б. миқдорида иш ҳақи ҳисобланди. Даромад солиғининг ставкаси 20% деб белгиланган. 10 январь 2008 йилда даромад солиғи бюджетга тўлаб берилган.
2007 йилдаги оперцияларни акс эттирилиши:
31 декабрь 2007 йилда - ходимларига иш ҳақи ҳисобланди
Дт Иш ҳақи бўйича харажатлар 60 000
Кт Иш ҳақи бўйича қарзлар 60 000
Даромад солиғини ушлаб қолиниши
Дт Иш ҳақи бўйича қарзлар (60 000 *20%) 12 000
Кт Даромад солиғи бўйича мажбуриятлар 12 000


Фойда солиғи
Фойда солиқлари Солиқ Кодекси билан белгиланади.Молиявий ҳисобот учун ҳисобланадиган фойда ва солиқ солиш мақсадларида фойда ўртасида фарқлар пайдо бўлиши муқаррар. Тахмин қилинадиган мажбурият, фирмани энг аниқ ҳисоб-китобларга асосланган ҳолда жорий мажбурият сифатида ҳисобга олиниши керак. Тахмин қилинаётган солиқнинг ўзгаришига боғлиқ йил давомида даврий тўловларнинг ўзгариши мажбурий бўлиши мумкин. Ушбу мавзу кейинчалик батафсил муҳокама қилинади.
Шартли мажбуриятлар бўйича тўловлар
Айрим мажбуриятлар (мукофотлар, ходимлар орасида фойдани тақсимлаш, фойда солиқлари) субъект даромади асосида аниқланади, яъни келгуси натижаларга боғлиқдир. Аниқ суммалар фақат йил охирида ҳисобланиши мумкин, бироқ кўпинча уларнинг ҳар чоракда баҳоланиши талаб этилади. Тўлов пайтигача улар субъектнинг жорий мажбуриятлари ҳисобланади.