Moliya va raqamli axborot texnologiyalari

Government to Business (G2B) moduli - davlat boshqaruv organlari bilan 
tadbirkorlik sub’ektlari o‘rtasidagi o‘zaro munosabatlarga yo‘naltirilgan 
shakl. 
Iqtisodiyot sohasidagi davlat boshqaruvining amaldagi tizimini davlat va biznes 
tuzilmalarining umumiy ishi yo‘lida – tadbirkorlik sub’ektlaridan har birining, 
binobarin, mamlakatning ravnaq topishi uchun ularning tadrijiy o‘zaro 
hamkorligining samarali mexanizmiga aylantirishdan iboratdir. Munosabatlarning 
ushbu modulida kuyidagilar asosiy sub’ekt hisoblanadi: byudjet va soliqlarni 
tartibga solish, davlat organlari va tijorat tuzilmalarining o‘zaro iqtisodiy 
hamkorligi, kreditlar, investitsiyalar va boshqa moliyaviy resurslarni boshqarish, 
tijorat faoliyatini litsenziyalash va boshqalar.
Demak, Government-to-Business - G2B (Davlat - Tadbirkorlikka) - bu davlat va 
tadbirkorlarning hamkorlikdagi qog‘ozli hujjat almashtirishni qo‘llamagan holda 
o‘zaro kelishuvlarini, shuningdek, zarur ma’lumotlarni to‘plash va ishlab chiqish 
jarayonini tezlashtirishdir. Natijada esa davlat tashkilotlari tijorat tashkilotlaridagi 

---

46 
sheriklariga taklif etilayotgan o‘z xizmatlarining integral tizimini yaratishlariga 
keng yo‘l ochib beradi. Bunda davlat tashkilotlarining xarajatlari texnologiyalardan 
samarali foydalanish, davlat tomonidan sotib olingan tizimlarning ochiq va 
shaffofligi tufayli xarajatlar kamayadi. 
G2B, elektron hukumat tizimini iqtisodiy muvozanatlashtirib, maqsadga 
muvofiq tarzda bo‘lishini ta’minlaydi. Zero, “hukumat-tadbirkorlikka” modeli 
nafaqat odiy jarayonlarni, balki kreditlarni rasmiylashtirish hamda shartnomalarni 
to‘ldirish jarayonlarini ham osonlashtiradi. Uning asosiy vazifasi qulaylik yaratish, 
jarayonni tezlashtirish, avtomatizatsiyalash hisobiga ko‘plab fuqarolarni 
tadbirkorlik faoliyatini yo‘lga qo‘yishlari uchun keng yo‘l ochib berishdir. Aynan, 
xususiy sarmoyadorlik mamlakat rivojlanishining nafaqat iqtisodiy, balki ijtimoiy, 
madaniy, texnologik va fan nuqtaiy nazaridan rivojlanishning bosh omili 
xisoblanadi, jamiyat hayotidagi barcha jabhalarida yuz berishi mumkin bo‘lgan 
turg‘unlik holatining oldini oladi. 
Tadbirkorlikni davlat tomonidan tartibga solinishi - bu tadbirkorlik tuzilmalari 
faoliyatiga kerakli sharoitlar bilan ta’minlash maqsadida hukumat tomonidan ta’sir 
ko‘rsatishdir. Jahon tajribasi shuni ko‘rsatadiki, tadbirkorlik faoliyati ijtimoiy va 
iqtisodiy faoliyatini davlat tomonidan qo‘llab-quvvatlangan holatdagina namoyon 
eta oladi. 
G2V moduli quyidagilarni ta’minlashi lozim: 
biznes tuzilmalari oldida turgan qog‘ozbozlik va ma’muriy to‘siqlarni bartaraf 
etish; 
davlat boshqaruvining ortiqcha bo‘g‘inlarini qisqartirish, tartibga solish va 
hujjatlar aylanishining raqamli texnologiyalarini keng joriy etish yo‘li bilan biznes 
jarayonlarini va tranzaksiyalarni tezlashtirish, soddalashtirish va arzonlashtirish; 
qonunlar va bozor talablaridan kelib chiqib, resurslarni maqsadga yo‘naltirib, 
erkin boshqarish. 
Ushbu modul vazifalarini hal etish uchun biznes sub’ektlariga quyidagi xizmatlarni 
ko‘rsatishni nazarda tutadi: 
Rasm 5.2. G2V moduliga xos xizmatlar 

kompaniyalarni davlat ro‘yxatidan o‘tkazish va qayta ro‘yxatdan o‘tkazish; 

vakolatli tashkilotlardan loyiha hujjatlariga ruxsatnomalar olish va ular bilan 
kelishish (ekologiya, qurilish, tabiiy resurslardan foydalanish); 

litsenziyalar olish va ular muddatini uzaytirish; 

yuridik maslahatlar, qonun hujjatlariga kiritilgan o‘zgartirishlar to‘g‘risida o‘z 
vaqtida va to‘liq axborot olish; 

byudjetga (daromad, foyda, qo‘shilgan qiymat, yo‘l, er soliqlari va boshqalar) 
va byudjetdan tashqari fondlarga majburiy korporativ to‘lovlarni amalga oshirish; 

---

47 

buxgalteriya, moliya, soliq va statistika hisobotlarini rasmiylashtirish va 
boshqalar. 
G2B xizmatlari turli ijtimoiy guruh vakillariga yo‘naltirilgan bo‘lib, bu 
xizmatlarning asosiy maqsadi davlat bilan bog‘liq ijtimoiy, siyosiy va iqtisodiy 
jarayonlarni optimal boshqarishdan iborat.