Modul №1 optika fanining rivojlanish tarixi

Dispersiya tenglamasi. Elektronga ta’sir qiluvchi kuchlarni inobatga olib, Nyutonning harakat tenglamasini quyidagicha yozamiz:
(8.11)
Bu tenglamani yechib, izlanayotgan kattaliklarni aniqlash mumkin.
Tebranishning fazasi va amplitudasi quyidagicha aniqlanadi:
(8.12)
Bu yerda - elektronning xususiy tebranish chastotasi,  - so’nish koeffitsiyenti.
Elektronlarning muvozanat holatidan siljishi natijasida molekula elektrik dipol momentiga ega bo’ladi
(8.13)
Bu ifodani molekulalar soni N ga ko’paytirib modda qutblanish vektorining oniy qiymati ifodasini olamiz
(8.14)
Nihoyat,
(8.15)
Sindirish ko’rsatkichining chastotaga bog’liqlik egri chizig’i rasmda ko’rsatilganidek bo’ladi. Rasmda MN soha anomal dispersiya sohasi. Tutash chiziq qarshilik e’tiborga olingan hol uchun.Anomal dispersiya ga yaqinlashganda, ya’ni rezonans yutilish hodisasi yuz berganda kuzatiladi.


Tayanch iboralar:
Yorug’likning modda bilan o’zaro ta’siri, dispersiya, normal va anomal dispersiya, faza va guruh tezligi, dispersiyaning elektron nazariyasi, elektronni tutib turuvchi kuch, tormozlovchi kuch, majburlovchi kuch, dispersiya tenglamasi, rezonans yutilish.


Mavzu bo’yicha savollar.
1. Yorug’lik dispersiyasi nima?
2. Normal va anomal dispersiyani tushuntirib bering.
3. Maksvellning elektromagnit to’lqin nazariyasining kamchiliklari nimadan iborat?
4. To’lqinlarning guruh tezligi ularning fazaviy tezligiga teng bo’lishi mumkinmi?
5. Elektronga ta’sir qiluvchi kuchlar nimalar?
6. Kvazielastik kuch deganda nimani tushunasiz?
7. Elektronlarning tebranishlarining so’nishiga sabab nima?
8. Dispersiya tenglamasini tushuntiring.
9. Lorenst nazariyasiga asosan dispersiyani tushuntirib bering.
10. Nima uchun rezonans yutilish vaqtida anomal dispersiya kuzatiladi?