2. Boshqarishning maqsad va masalalarini amalga oshirish uchun tadbirlarni rejalashtirish va oldindan aniqlash;
3. Boshqaruvchi va boshqariladigan tizimlarni bevosita tashkil qilish;
4. Nazorat, ya’ni boshqarishni tashkil qilish ustidan kuzatish va tekshirish;
5. Tadbirlarning samaradorligini aniqlash;
6. Rag‘batlantirish, ya’ni boshqarish qatnashchilarining boshqaruv muammolarini muvaffaqiyatli hal qilishga undovchi ta’sir shakllari.
HFXni boshqarish vositalarini quyidagi jihatlarga ajratish mumkin: fiziomantiqiy, psiхomantiqiy, ijtimoiy, tarbiyaviy, ergonomik, ekomantiqiy, ommani o‘qitish; xavfsiz xulq madaniyatini tarbiyalash; kasbiy o‘qitish; kasbiy tanlash; boshqarish subyektiga psiхomantiqiy ta’sir qilish; dam olish va ishlash rejimlarini qulaylashtirish; kollektiv himoyalanishning texnik va tashkiliy vositalari; shaxsiy himoya vositalari; yengillik va kompensatsiya to‘lovlari tizimi va boshqalar, tibbiy, texnik, tashkiliy-operativ, huquqiy va iqtisodiy.
Mehnat muhofazasi sharoitini boshqarish
"Inson-muhit", "inson-ishlab chiqarish” va boshqa tizimlar murakkab ko‘p tenglamali va qismli tashkil qiluvchilardir. Xavflar identifikatsiyasini ijobiy yechishda bu tizimlarni tahlil jarayonida tashkil qiluvchilarga ajratish (dekompozitsiya qilish) muhimdir.
Faoliyatni tashkil qiluvchilarga ajratish bir ma’noda xavf va uning xavfli turkumlarini ifodalaydi. Shuning uchun faoliyatni loyihalashda ma’qul bo‘lgan manba ma’lumotlaridan foydalanilgan holda uni yetarli darajada detallashtirish (elementlarga ajratish) va xavfli xususiyatlarini aniqlash muhimdir. Xavfsizlik sharoitlarini loyihalash juda qiyin jarayon bo‘lib, insondan maxsus tayyorgarlikni talab qiladi.
Vazirlar Mahkamasi tomonidan berilgan vakolatlar doirasida mehnatni muhofaza qilishni davlat tomonidan boshqarishda Bandlik va mehnat munosabatlari vazirligi, joylarda esa viloyatlar va Toshkent shahar Bandlik bosh boshqarmalari boshqaruv funksiyalarini amalga oshiradi. Mehnat muhofazasini boshqarish iqtisodiyot tarmoqlarida va obyektlarida tarmoq vazirliklari, idoralar, davlat kompaniyalari, konsernlar va birlashmalar tomonidan olib boriladi.
Hozirgi vaqtda sanoat korxonalarida, ayniqsa katta va kategoriyalangan sanoat korxonalarida yetarli darajada aniq shakllangan mehnat muhofazasini boshqarish tizimi mavjud.
Korxona miqyosida mehnat muhofazasini boshqarish korxonani boshqarish tizimining bir qismi hisoblanadi. Demak, korxonada mehnat muhofazasini boshqarishni korxona boshlig‘i (bosh muhandis), sex, bo‘lim va bo‘linmalar boshliqlari olib boradi Mehnatni muhofaza qilish sohasidagi ko‘p qirrali vazifalarni yechishda korxona ma’muriyati, bo‘lim va bo‘linmalar boshliqlari, mehnat muhofazasi xizmati, kasaba uyushmalari va boshqa strukturaviy xizmatlar to‘g‘ridanto‘g‘ri, bevosita ishtirok etadilar. Bu ishga barcha, korxona boshlig‘idan tortib ishchilargacha jalb qilinadi. Korxona ma’muriyati va xizmatlarining mehnat muhofazasini yuksaltirish bo‘yicha tadbirlar majmuasini amalga oshirishni tashkillashtirish “Mehnat muhofazasini boshqarish tizimi” (MMBT) orqali amalga oshiriladi. MMBTda, har qanday boshqarish tizimidagiday, boshqarish funksiyalarini va asosiy vazifalarni aniqlash va belgilash lozim, ma’lumotlar olish va ko‘rsatmalar berish strukturasini aniqlashtirish hamda hisobot va ro‘yxatga olish hujjatlari shakllarini qabul qilish lozim.
Ishlovchilarga sanitar-maishiy xizmatlar ko‘rsatish va boshqa tadbirlar:
1.Bino va inshoot, ishlab chiqarish jarayonlari va asbob-uskunalaming xavfsizligini ta’minlash.
2.Mehnat sharoitining sanitar-gigiyenik holati sanitar me’yorlar talabi darajasida bo‘lishini ta’minlash.
3.Ishlovchilarni maxsus kiyimlar va shaxsiy himoya vositalari bilan ta’minlash.
4.Ish o‘rinlarida ishlovchilar uchun maqbul ish va mehnat sharoitini yaratish.
5.Ishlovchilar uchun davolash-profilaktika tadbirlarini rejalashtirish va amalga oshirish.
Do'stlaringiz bilan baham: |