Mirzamahmudov o, xakimov m.. T. M, A h. T. Mirzamahmudov amaliy geografiya o'qitish usullari mirzamahmudov o, xakimov m

Darsning  mazmuni  ilmiy  bo’lmog’i  zarur.  Amaliy  geografiya 
darslarida  bilim,  malaka,  tarbiyaviy  g’oyalar  va  ular  bilan  bog’liq 
bo’lgan  tushun‐chalar  ochib  beriladi.  Ammo  darsning  asosiy  maqsadi 
dasturda  ko’rsa‐tilgan  nazariy  bilimlar  va  amaliy  ko’nikmalarni 
shakllantirishdir.  Geografik  ilmiy  bilimlar  asosiy  va  ikkinchi  darajali 
qismlarga bo’linadi. Asosiy bilim va ko’nikmalarga ilmiy dunyoqarashni 
shakllantirishga  yordam  beradigan,  amaliy  faoliyat  va  hayot  bilan 
bog’liq bo’lgan ko’nikma va malakalar kiradi. Asosiy bilimlarga dalillar, 
umumiy  tushunchalar  va  tasavvurlar,  o’zaro  aloqa  va  qonuniyatlar 
haqidagi  bilimlar  dunyoqarash  g’oyalari,  faoliyat  turlari  haqidagi 
bilimlar  kiradi.  Mazkur  bilimlar  har  bir  geografiya  predmeti  bo’yicha 
asosiy yakuniy bilimlar bo’lib hisoblanadi. 
Asosiy  bilimlarni  chuqurroq  va  to’laroq  o’zlashtirish  uchun 
geografiya  ta’limida  ikkinchi  darajali  bilimlar  ham  ishlatiladi.  Ular 
asosan  tasavvurlarni  shakllantirish,  tushunchalarni  belgilanishini 
aniqlashtirishda  ko’proq  foydalaniladi.  Ikkinchi  darajali  bilimlar  ham 
ishlatiladi.  Ular  asosan  tasavvurlarni  shakllantirish,  tushunchalarni 
aniqlashtirishda  ko’p‐roq  foydalaniladi.  Ikkinchi  darajadi  bilimlarga 
tabiiy  geografiyada  tadqiqot  materiallarini  o’rganish  ya’ni  yer  po’stini, 
okeanni,  atmosferani  o’rganish  usullari  haqidagi  ma’lumotlar, 
materiklarni  o’rganish  va  ulardagi  aho‐lining  xo’jalik  faoliyati  haqida 
bilimlar,  ular  dasturda  albbata  o’zlashti‐rilishi  zarur  bo’lgan  bilimlar 
qatoriga kiritilgan. 

---

71 
 
Yuqoridagi  bilimlardan  tashqari  dastur  va  darsliklarda  uchramay‐
digan  qo’shimcha  bilimlar  ham  ishlatiladi.  Masalan,  davlatlar  bayrog’i, 
gerbi  (tamg’asi),  aholini  turmush  sharoiti,  odatlari  haqidagi  bilimlar 
o’quvchilarni  bilish  faoliyatini  rivojlantirish  uchun  qo’llaniladi, 
qo’shimcha material darsda qo’shimcha vaqt bo’lganida foydalaniladi.