Mavzu:Tafakkur
TOPSHIRIQLAR
Tafakkur operatsiyalarini mazmuniga ko‘ra joylashtiring.
-
№
|
Tafakkur operatsiyalari
|
#
|
Mazmuni
|
1
|
Analiz
|
A
|
bir turkum ichidagi narsalarning bir-biriga o‘xshashligiga va boshqa turkumdagi narsalardan farq qilishiga qarab narsalarni turkumlarga ajratish tizimi
|
2
|
Sintez
|
B
|
butunning uning qismlariga va elementlariga bo‘lgan munosabati aniqlanadi
|
3
|
Taqqoslash
|
C
|
ob’ektiv dunyodagi narsa va hodisalarning bir-biriga o‘xshashligi va bir-biridan farqi aniqlanadi
|
4
|
Abstraktsiya
|
D
|
tafakkurda aks etgan bir turkum narsalarning, o‘xshash muhim belgilarning shu narsalar to‘g‘risidagi bitta tushuncha qilib, fikrda birlashtirish
|
5
|
Umumlashtirish
|
E
|
hodisalarni ichki bog‘lanish va munosabatlardan qat’iy nazar bir tomonlama ta’kidlashdan iborat fikr yuritish
|
6
|
Konkretlashtirish
|
F
|
ayrim narsalar, faktlar, hodisa va fikrlar muayyan tartibda makondagi, vaqtdagi tutgan o‘rniga yoki mantiqiy tartibda joylashtiriladi
|
7
|
Klassifikatsiyalash
|
G
|
moddiy dunyodagi narsa va hodisalarning muhim xususiyatlarini farqlab olib, ana shu xususiyatlardan narsa va hodisalarning muhim bo‘lmagan ikkinchi darajali xususiyatlarini fikran ajratib tashlaymiz
|
8
|
Sistemalashtirish
|
H
|
narsa va hodisalarning ajratilgan ayrim qismlarini fikran va amaliy ravishda birlashtirib, butun holiga keltiramiz
|
Javoblar
|
1-
|
2-
|
3-
|
4-
|
5-
|
6-
|
7-
|
8-
|
Tafakkur sifatlarini ko‘rsating
-
№
|
Variantlar
|
Belgi uchun joy
|
1
|
Ko‘rgazmali-harakat tafakkur
|
|
2
|
Tafakkur mazmundorligi
|
|
3
|
Tafakkurning chuqurligi
|
|
4
|
Ko‘rgazmali-obrazli tafakkur
|
|
5
|
Tafakkurning kengligi
|
|
6
|
konkret tafakkur
|
|
7
|
obrazli tafakkur
|
|
8
|
hukm
|
|
9
|
Tafakkurni mustaqilligi
|
|
10
|
yaqqol-predmetli tafakkur
|
|
11
|
Xulosa chiqarish
|
|
12
|
sermahsul tafakkur
|
|
13
|
Tafakkur ixchamligi
|
|
14
|
Tushuncha
|
|
15
|
Abstrakt tafakkur
|
|
16
|
Tafakkurning tezligi
|
|
17
|
nazariy tafakkur
|
|
Berilgan izohlarga mos raqamlarni jadvalning “raqamlar” qismigaga yozing.
№
|
Tushunchalar
|
№
|
Tushunchalar
|
Tafakkur
|
Raqamlar
|
1
|
sintez
|
6
|
abstraksiyalash
|
Tafakkur operatsiyalari
|
|
2
|
Induktiv
|
7
|
umumlashtirish
|
3
|
taqqoslash
|
8
|
analiz
|
Tafakkurning mantiqiy shakllari
|
|
4
|
hukm
|
9
|
xulosa
|
5
|
tushuncha
|
10
|
deduktiv
|
MAVZU BO‘YICHA TEST TOPSHIRIQLARI
1. Tafakkur jarayonining mohiyati jism va hodisalar o‘rtasida ... aloqa va munosabatlarni o‘rnatishdan iborat:
a) sababsiz;
b) o‘zgarishli;
v) sababiy-oqibat;
g) tafakkur mohiyatiga tegishli bo‘lmagan aloqalar.
2. Nazariy va empirik tafakkurni shunga ko‘ra farqlaydilar:
a) masalalarning tipiga ko‘ra;
b) umulashtirishlarning xususiyatiga ko‘ra;
v) sub’ektning faolligiga ko‘ra;
g) yetakchi analizatorga ko‘ra.
3. Asosiy tafakkur operatsiyalari:
a) analiz, sintez, tasavvurlar, hukmlar;
b) taqqoslash, analiz, sintez, umumlashtirish, bilim;
v) analiz, sintez, abstraktsiyalash, umumlashtirish, xulosa;
g) taqqoslash, analiz, sintez, abstraktsiya, umumlashtirish, aniqlashtirish, tasniflash, tizimlashtirish.
4. Tafakkurning mantiqiy shakllari – bu:
a) hukm, xulosa, tushuncha;
b) hukm, analiz, sintez;
v) taqqoslash, umumlashtirish, bilim;
g) xulosa, tasniflash, analogiya.
4
Tafakkur turlari
-topshiriq.
Tafakkur sifatlari
5-topshiriq
Tafakkur borasidagi nazariyalar
Mavzu: Intellekt va kreativlik
1-ilova.
“Klaster” grafigi asosida o’quvchining intrllekt va kreativlik mavzusi bo’yicha bilimlarini tizimlashtirish
1-topshiriq
Konvergent
Tavakkur
Divergent
2-topshiriq.
Kreativlik
3-topshiriq.
Intellekt
4-topshiriq.
Kreativlik
Intellekt
5-topshiriq
Intellekt va kreativlikka irsiyat va muhit bog’liqligi