Milliy universiteti p. Habibullayev nomidagi fizika fakulteti

Karboksimetillash. Ishqoriy sellyuloza MXSK yoki Na-MXSK bilan bir
xilda aralashtirib turgan xolda maxsus apparatlarda karboksimetillash olib boriladi.
Bu maqsad uchun davriy ravishda ishlaydigan lopastli aralashtirgichlardan
foydalaniladi. Shu aralashtirish natijasida sellyulozaning karboksimetillanishi hosil
bo`ladi. Agar aralashma reaktsiya oxirigacha “sovutishsiz” olib borilsa reaktsion
aralashmaning t0-si intensiv ravishda ( 80-90 0C gacha) ortadi. Bu holatda suvda
eriydigan mahsulot massasi zichlashib qoladi, natijada maydalanish qiyin bo`lib
qoladi. Bu esa karboksimetillovchi reagentning ishqoriy sellyuloza bir xil
taqsimlanishini qiyinlashtiradi, natijada esa suvda yomon eruvchi, almashinish
darajasi kichik, bir jinsli bo`lmagan Na-KMS-hosil bo`ladi.
Quyida davriy ravishda aralashtirish natijasida olingan Na-KMSning ayrim
xossalari keltirilgan:
Almashinish darajasi γ= ( NaKMS)-80,2, 78,6:81, 3:80, 7:82,4
Suvda erimaydigan- 1,7:6, 6:5, 9:7, 5:4,7:
5% NaOHda erimaydigan- 1,9:2, 8:3, 6:2, 2:3,1