Микрозарраларнинг

атом 
физикасидаги турғунлик муаммоси атом спектрига тегишли 
бўлган соддагина қонунлар ёрдамида ечилиши керак”. 
Энди Н.Бор постулатларини эълон қилса ҳам бўлади: 
I – турғун ҳолатлар ҳақида. Атомда шундай орбиталар 
борки, унда айланаётган электрон ўзидан нурланиш чиқар­
майди.

---

38
II – квант сакрашлар ҳақида. Электрон фақат бир турғун 
орбитадан бошқасига сакрагандагина нурланиш чиқаради.
Бу ҳолда нурланиш частотаси ν, Эйнштейн формуласи 
hν
= ∆
E
ёрдамида аниқланиб, у ёруғлик квантининг 
E
1
бошланғич ва 
E
2
охирги ҳолатларига мос келади.
∆
E 
= 
E
1
– 
E
2
, 
(19)
Постулатларни чуқурроқ тушиниш мақсадида Ер йўлдоши 
билан, ядро атрофида айланувчи электроннинг ўхшашлигидан 
фойдаланайлик. Ўз даврида Ньютон фикрида қуйидаги савол 
турарди: “Нима учун йўлдош Ерга тушиб кетмайди?” Ҳозирги 
кунда бу саволга ҳаммада жавоб тайёр: “Чунки у Ер атрофида 
қатъий белгиланган тезлик ва белгиланган радиус бўйлаб ҳара-
кат қилади”. Шундай қилиб, йўлдош Ерга қулаб тушмаслиги ва 
Ердан самога учиб кетмаслиги учун унинг орбитаси радиуси “r” 
ҳамда ҳаракат тезлиги “υ” орасида маълум бир боғланиш бўл-
моғи лозим. Водород атомида “m” массали ва “е” зарядли элек-
троннинг ядро атрофида “υ” тезлик билан “r” радиусли орбита 
бўйлаб ҳаракати учун эса улар орасида қуйидагича боғланишли 
тенглама бўлиш лозим:
 
mv
r
e
r
2
2
2
=
 
(20)
Ушбу тенглама, электрон нурланиш берадими ёки бермай­