Mikroskop yordamida shishaning nur sindirish

Ishni bajarish tartibi:
1.
Mikrometr bilan shisha plastinkaning haqiqiy qalinligi 
N
plastinka 
sirtlaridagi chiziqlar (shtrixlar) kesishgan joyidan mikrometr (shtangensirkul) 
yordamida o’lchanadi. 
2.
Mikroskop stolchasiga shisha plastinkadagi chiziqlar kesishgan joyi 
asbobning optik o’qida yotadigan qilib o‘rnatiladi va shisha plastinkaning ustidagi 
chiziqning erkin tasviri hosil qilinadi.
3.
Mikrometr (yoki stangensirkul) yordamida shish va plastinka 
orasidagi 
H
- masofa o’lchaniladi (3-rasm) va jadvalga kiritiladi. 
4.
Mikroskop tubusini shishaning tagidagi chiziqning yorqin tasviri 
olinguncha pasaytiriladi. 3-banddagi topshiriqlar qayta bajarilib, shish va plastinka 
orasidagi 
h
- masofa o’lchaniladi.
5. Shishaning sindirish ko‘rsatkichi (5) formula bo’yicha hisoblanadi. 
6. O‘lchamlar kamida 3 marta takrorlanadi. 
7. O‘lchamlardan olingan ma’lumotlar asosida 
, <∆n>
va 
ɛ
lar 
hisoblanadi. 
8. O‘lchash va hisoblash natijalari 1-jadvalga yoziladi. 
9. Oxirgi natija quyidagicha yoziladi:
n= ± ∆ n>;
ɛ
n
= …..% 
tgy
tga
y
a
n


sin
sin
;
h
CO
CE
CO
tga


H
CO
CA
CO
tgy


h
H
H
CO
h
CO
tgy
tga
y
a
n




/
/
sin
sin

---

1-jadval. 
Tajribalar 
H, m 
h, m 
n 
∆n 
ε, % 
1 
2 
3 
4 
O‘rtacha
Nazorat savollari: 
1. Sinish va qaytish qonunlarini ayting. 
2. Sindirish ko’rsatkichi haqidama’lumot bering. 
3. H va h orasida qanday farq bor? 

3 - rasm.