Mikroiqtisodiyot mоnоpоliyaga nima?

187. Asosiy va aylanma kapital bir-biridan qanday farq qiladi?
Kapitalning ikki xil turi mavjud: asosiy kapital (uzoq muddatda foydalaniladigan uskuna, texnologik liniya, bino, qurilma); aylanma kapital (har bir ishlab chiqarish siklida o`z qiymatini tayyor mahsulot qiymatiga o`tkazadigan ishlab chiqarish resurslari, xom ashyo, materiallar, yarim fabrikatlar va hokazolar).
Asosiy kapitaldan uzoq muddatda foydalaniladi va u qayta takror ishlab chiqaradi, ya′ni u ishlatilishi davomida o`z qiymatini ma`lum qismini mahsulot qiymatiga o`tkazadi.
Aylanma kapital bir yil davomida o`zining butun qiymatini mahsulot qiymatiga o`tkazib qayta tiklanadi.
188. Loyiha, investitsiya va investitsiyalash jarayonlarini xaraktyerlab bering.
Loyiha deganda, ma`lum maqsadga erishish uchun qilinadigan resuslar investitsiyasi tushuniladi.


Investitsiya - daromad olish uchun qo`yiladigan kapital mablag`.


Investitsiyalash - bu kapitalni yaratish yoki kapital zahirasini to`ldirish jarayonidir. Investitsiyalash deganda, yalpi va sof investitsiyalash tushuniladi.
Yalpi investitsiyalash - kapital zahirasining umumiy o`sishidir.
189.Qiymatni diskontirlashning mohiyati va ahamiyati nimada?
Qiymatni diskontirlash. Bir yildan keyin beriladigan bir so`mning
bugungi qiymati qancha bo`ladi? Bu savolga javob - foiz stavkasiga
bog`liqdir. Faraz qilaylik, foiz stavkasi i bo`lsin. U holda biz bir so`mni
jamg`aradigan bo`lsak, uning qiymati bir yildan keyin 11iso`mga
teng bo`ladi (agar foiz stavkasi i 50% bo`lsa, bugungi bir so`m bir
yildan keyin 1,5 so`mga teng bo`ladi).
Umumlashtirib aytadigan bo`lsak, joriy diskontirlashtirilgan qiymat PDV (Present Discount Value), ya′ni boshlang`ich yilga keltirilgan qiymat - bu ma`lum muddat o`tgandan keyin to`lanadigan bir so`mning bugungi qiymati (narxi).