Mikrobiologiya va virusologiya fanidan oraliq nazorat savollari

O’z-o’zidan paydo bo’lish (tug’ulish) nazariyasi. X,ar bir bijgish jarayonining uz mikroorganizmlari borligini tajribalar bilan isbotladi. U yana chirish jarayonlarining xam aloxida mikroorganizmlar ta’sirida borishini kursatdi. Lui Paster kuydirgi, kuturish, saramas, pasterellyoz, gazli gangrena, tut ipak kurtining (pebrina) kasalligini, vino va pivoning buzilishini urgandi va ularga karshi kurash choralarini anikdab berdi. Kislorodsiz muxitda yashaydigan anaerob bakteriyalarni anikladi.

O’z-o’zidan paydo bo’lish (tug’ulish) nazariyasini inkor qiluvchi tajribalar. Laboratoriya amaliyotiga sterillash (mikroblarni nobud kilish) va pasterlash usullarini kiritdi. Aristotel va Vergiliylarning «Uz - uzidan tugilish» nazariyalarining asossizligini kursatdi. Ozika muxit yaxshilab sterillansa, unda xech kanday mikroorganizmning paydo bulmasligini asoslab berdi. Paster tovuklar xolerasini urganish jarayonida soglom tovukka kuchsizlantirilgan bakteriya kulturasi yuborilganda tovuklarning kasallikga chalinmasligini kuzatdi. Xuddi shu ishni u kuydirgi kasalligi bilan kasallangan mollarda xam kaytardi va ijobiy natijalar olishga muvaffak buldi. Xdyvonlarni kuchsizlantirilgan (42-43^oS temperaturada ustirilgan) kuydirgi tayokchalari bilan kasallantiradi. Kuchsizlantirilgan bakteriya kulturasi bilan emlaganda xayvonlarda kuydirgi bakteriyasiga karshi immunitet xosil bulishini anikladi. Paster kuydirgi kasalligini urganib «la’natlangan dalalar» sirini ochdi.

Prokariyot va eukariyot mikroorganizmlarning hujayra tuzilishidagi o’xshashliklar.