Mikrobiologiya va immunologiya

Qo’y va echkilar infeksion agalaktiyasi qo’zg’atuvchisi – Mycoplasma agalactiae. Kasallik sut bezlarining zararlanishi, sut sekresiyasining yo’qoli shi, ko’zning ( keratit, kon’yunktivit), bo’g’inlarning zararlanishi bilan xarakterlanadi. Kasallik o’tkir kechganda hayvonlar 5-8 kundan keyin o’ladi.
Patmaterial. Kasal hayvonlardan sut yoki yelin sekreti (agalaktiyada), zararlangan bo’g’inning sinovial suyuqligi, zararlangan ko’z ajratmalari, o’lganlaridan- jigar, yelinning bir qismi, sinovial suyuqlik, abssess moddasi olinadi. Material muz solingan termosda yoki muzlatilgan holatda mutaxas sis orqali yo’llanadi. Yangi muzlatilgan materialni 10 kundan ortiq saqlash mumkin emas.
Mikroskopiya. Tekshirilayotgan materialdan yupqa surtma tayyorlab, 24 soat quritiladi. Surtmani tuz, erigan oqsillardan tozalash uchun 10 daqiqa distillangan suvga solinadi, qog’oz bilan quritiladi, 10-15 daqiqa etil spirti bilan qotirib, 48 soat Romanovskiy Gimza usulida bo’yaladi, yuvib, quriti ladi. Boshqa mikoplazmalar singari Mycoplasma agalactiae ham polimorf, o’lchami 250-400 nm.
Kultural xususiyatlari. Aerob. 15-20% ot yoki qoramol qoni zardobi qo’shilgan Marten agari va bulonida o’sadi., muhit pH- 7,4-8,0, optimal harorati 37⁰C . zardob va 1-2% glyukoza qo’shilgan Xottinger va Edvard muhitlarida ham o’sadi. Suyuq oziq muhitlarda sekin o’sadi, 5-6 kunlari yengil loyqalanadi. Zich oziq muhitlarda mayda koloniyalar ko’rinishida o’sadi ( lupada ko’riladi). Yosh kulturalar koloniyasi zich oziqa muhit yuzasi dan yengil ko’chadi, qari kulturalar esa qiyin ko’chadi. Mikoplazmalarni hujayra kulturalarida- qo’y embrioni buyragi hujayralari, tovuq fibroblastlari da ham o’stirish mumkin.
Biosinov uchun qo’y va echkilar terisi ostiga yoki sisternasiga 5-10 ml material yuborib zararlanadi. Inkubasion davri 2-14 kun. Diagnoz qo’yish bo’yicha yo’riqnoma asosida (1984) biosinov uchun 2,5-3,0 kg li quyonlarni ham ishlatish mumkin. Ular 100 TB/ml penisillin, 1-2 tomchi 10% li sirkali talliy eritmasi qo’shilgan patmaterial suspenziyasi bilan(1:10) zararlanadi. Bu aralashma uy haroratida 1 soat qoldiriladi, keyin quyonlar ko’zining oldingi kamerasiga yuborib zararlantiriladi. Buning uchun avval ko’z navokain bilan og’riqsizlantiriladi, keyin ingichka igna bilan shprisda ehtiyotlik bilan 0,05-0,1 ml suyuqlik tortib olinadi, ignani sug’irib olmasdan, shpris tayyor suspenziya toritlgani bilan almashtiriladi va 0,1-0,2 ml yuboriladi. Ijobiy hollarda 5-12 kundan keyin keratit rivojlanadi. Biosinov uchun kasal hayvonlardan olingan sut yoki sinovial suqligini ham ishlatish mumkin.