Mikrobiologiya va immunologiya

1.
 
Zamburug‘ni qaysi urug‘ga tegishli ekanligi aniqlang.
22-masala.
Nimaga spiroxetalarni tekshirish uchun, nativ preparatlarni 
mikroskopning qorong‘ilatilgan maydonida ko‘rish qo‘llaniladi, tushun-tirib bering 
Mustaqil ish topshiriqlari 

---

25 
1.
Gram usulida mikroorganizmlarni identifikatsiyalash
2.
Mikroorganizmlarnig morfologik turlarini ajratish. 
3.
Bemordan ashyo ajratish. 
4.
Laboratoriyadan ishlash texnika qoidalari. 
5.
Laboratoriyada ishlatiladigan apparaturalar bilan ishlashni o‘rganish 
Nazorat uchun savollar 
1.
Mikrobiologiya fani nimani o‘rganadi? 
2.
Prokariot deb nimaga aytiladi? 
3.
Eukariot deb nimaga aytiladi? 
4.
Prion deb nimaga aytiladi? 
5.
Sferoplast deb nimaga aytiladi? 
6.
Protoplast deb nimaga aytiladi? 
7.
Spiroxetalarning morfologik tuzilishi qanday? 
8.
Rikketsiyalarning morfologik tuzilishi qanday? 
9.
Mikoplazmalarning morfologik tuzilishi qanday? 
10.
Xlamidiyalarning morfologik tuzilishi qanday? 
11.
Aktinomitsetlarning morfologik tuzilishi qanday? 
12.
Zamburug‘larning morfologik tuzilishi qanday? 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

26 
BAKTERIYALARNING FIZIOLOGIYASI.
Barcha organizmlar atrof muhit bilan moddalaralmashinadi, ularning 
oziqlanishi va ko‘payishi uchun etarli miqdorda oziq modda zarur. Bulardan 
bakteriya o‘zining tana qismlarini sintez qiladi. O‘z navbatida turli moddalarning 
oksidlanishi va qaytarilishi natijasida kerakli energiya hosil bo‘ladi. Bakteriyalar 
uchun energiya manbai yorug‘lik hamda noorganik va organik moddalardir.
Mikroorganizmlar energiya manbai va elektron beruvchi donorlarga ko‘ra 
fototroflar va xemotroflarga bo‘linadi, bakteriyalar uchun energiya manbai Quyosh 
nuri hisoblanadi. 
Xemotorflar
energiyani oksidlanish va qaytarilish reaksiyalaridan 
oladi. 
Fototroflar
ga faqat saprofit mikroorganizmlar kiradi. Odamlarda kasallik 
qo‘zg‘atuvchilardan xemosintez qiluvchi mikroorganizmlar etakchi o‘rinni 
egallaydi. Xemotroflar o‘z navbatida xemolitotroflarga va xemoorganotroflarga 
bo‘linadi. 
Xemolitotroflar-
energiyani 
noorganik 
moddalardan 
oladi; 
xemoorganotrof bakteriyalarning oziqlanishi uchun organik moddalar zarur. 
Litotroflar
- energiyani noorganik moddalardan oladi. Ular tabiati o‘ziga xos 
bo‘lib, qurilish materiallarini emiradi, metallarni zanglatadi, neft zahiralarini 
quritadi, sifatini pasaytiradi. 
Xemolitotroflarga issiqtalab mikroorganizmlar kiradi. Bunday bakteriyalar 
okeanlar tubida 1000 atm. va undan yuqori bosimli joylarda, juda sho‘r ko‘llarda, 
tog‘ qoyalarida, qizigan qumli cho‘llarda bo‘ladi. Bundan tashqari, paxta 
to‘plamlari va xashaklar ichida bo‘lib, ularning yonib ketishiga ham olib kelishi 
mumkin. Organotroflar saprofit va parazit mikroorganizmlarga bo‘linadi. 
Saprofitlar
-o‘lgan, organizmlarning organik qoldiqlari bilan oziqlanadigan 
bakteriyalar. 
Parazitlar
-tirik organizmda yashab, xo‘jayin hujayrasida uning hisobiga 
oziqlanadigan mikroorganizmlar. 
Autotroflar
– karbon yoki azot manbasi anorganik moddalar bo‘lgan, erkin 
yashovchi mikroorganizmlarni katta turi. Autotroflar karbon manbasi sifatida 
asosan is gazi yoki uning tuzlari, azot manbasi sifatida molekulyar azot, ammoniy 
tuzlari, nitratlar va boshqalardan foydala-niladi.

---

27