Microsoft Word Turoperator majmua tayyor doc

X.Mavzu.Turoperatorning xalqaro turlarni tashkil etish xususiyatlari 
 
Reja: 
10.1. Xalqaro turlarni tashkil etish. 
10.2. Turistik agentliklar ish texnologiyasi va funksiyalari. 
10.3. Turistik safarlarni tashkil etishda turistik firmalarning o‘rni va roli. 
 
10.1.Xalqaro turlarni tashkil etish. 
 
Xalqaro turistik sayohatlarni tashkil etishda bir mamlakat turistik firmasi 
boshqa mamlakat turistik firmasi bilan hamkorlik qiladi. Bu turistik firmalar 
o‘rtasidagi aloqa quyidagicha ko‘rinish oladi: 
Xorijiy turistlar 
Yo‘nalish 
bo‘yicha xorijiy 
turoperator 
Qabul 
qilish 
bo‘yicha 
turoperator 
Tur xizmatlar 
yetkazib 
beruvchilar 
 
3-chizma.Xorijiy turistlarni qabul qilishda milliy va xorijiy turfirmalarning 
o‘zaro harakati sxemasi. 
Sxemada ko‘rsatilgan turoperatorlik funksiyasi quyidagicha taqsimlanadi: 
1) Xorijiy turoperator o‘z mamlakati chiqish turizmi bozorida turmahsulot 
sotish va harakatini ta’minlaydi va turistlarni xalqaro tashishni tashkil qiladi; 
2) Turoperator turmahsulotni shakllantiradi va xizmatlar paketiga narx 
qo‘yadi, shuningdek kelgan xorijiy turistlarga sifatli xizmat ko‘rsatishni tashkil 
etilishini ta’minlaydi. 
Turistlar 
Yo‘nalish 
bo‘yicha 
turoperator 
Qabul 
qilish 
bo‘yicha xorijiy 
turoperator 
Tur xizmat 
yetkazib 
beruvchi 
xorijlik 
 
4-chizma.Milliy turistlarni xorijga yuborishda milliy va xorijiy turfirmalarni 
o‘zaro harakati sxemasi. 
Keltirilgan sxemaga muvofiq: 
1) chiqish turizmi bozorida turoperator xorijiy tur mahsulotni sotish va 
harakatini ta’minlaydi va turistlarni xalqaro tashkil qiladi; 
2) xorijiy turoperator turistik mahsulotni shakllantiradi, xizmatlar paketiga 
narx belgilaydi va qabul qilishni tashkil etilishini va turistlarga o‘z mamlakatida 
xizmat ko‘rsatilishni ta’minlaydi. 
Bu bo‘g‘indan xorijiy operatorni chiqarish mumkinmi? Bu savolga nazariy 
jihatdangina ijobiy javob berish mumkin. Negaki xorijiy turoperator funksiyasini 
bajarish uchun milliy turfirmaga chet elda xususiy firmasini ochishga to‘g‘ri keladi, 
bu uning uchun yo‘l qo‘yib bo‘lmaydigan harajatlarni qilishga olib keladi yoki har 
bir mehmonxona kompaniyasi, ekskursiya byurosi va boshqalar bilan ularning 
xizmatlarini yagona turmahsulotga barcha yo‘nalishlar bo‘yicha birlashtirib, 
alohida bevosita aloqani yo‘lga quyishi zarur bo‘ladi. Bu shubhasiz, texnik ishlar 

---

507
hajmini keskin ko‘paytiradi va biror bir iqtisodiy samara ko‘rishga imkon 
bermaydi. 
Turli mamlakatlar turistik firmalari o‘rtasida hamkorlik uyushtiriladigan 
xalqaro turizm taraqqiyoti asosidir. Bunday hamkorlik barcha mamlakatlarda keng 
qo‘llaniladi va xalqaro iqtisodiy hamkorlik taraqqiyotiga sezilarli hissa qo‘shadi. 
4- jadval