Xayrixohlik deb nima ila bo’lsa bo’lsun bir-birimizga foyda yetkurmakni aytilur. Xayrixohlik bir- birimizga qarshu ishla-tiladurgan bir vazifayi insoniyadurki, kishi o’z nafsiga loyiq ko’rmagan bir ishni boshqa bir musulmon qarindoshiga munosib ko’rmasdan egri yo’llardan, yomon ishlardan kuch yetganicha qaytarmak va yordam qilmak lozimdur. Janobi Haq insonlarni birini digarining yordamiga muhtoj qilub yaratmishdur. Shuning uchun yer yuzidagi insonlar zamonaning qurgan nizom va qonuni uzra biri ikkinchisining yordami ila umr o’tkarur. Bir kishi har qancha boy va e’tiborli bo’lsa ham, hech vaqt muhtojlik balosidan qutulolmas.
Hammolning og’ir bo’lsa yuki, mehnati ortur, Har kimki ulug’ bo’lsa, bo’lur kulfati oson.
Boy faqirga, faqir boyga, muallim shogirdga, shogird muallimga, ota-ona farzandga, farzand ota- onaga muhtojdur. Shuning ushun har kim o’z ustiga yuklangan vazifasini to’g’rilik va xayrixohlik ila ado qilmak lozimdur. Shariatda imonlik kishilarga dunyo rohati va oxirat saodati uchun qo’ldan kelgancha milliy xizmat va yordam qilmak vojibdur.
Rasuli akram nabiyyi muhtaram sallollohu alayhi vasallam afandimiz: «Alloh taologa imon keturdikdan so’ngra, amallarning afzali bandalar bir-birlariga muhabbat etmakdur» – demishlar.
Xayrixohlik xolisona bo’lmasa bekordur, Manfaat yo’q aylagan nazr-u niyozingdan sani, Bir ko’ngilni shod qilmak ne’mat, ihson ila,
Yaxshidur har damda ming rak’at namozingdan sani.
MUNISLIK
Munislik deb har kim o’z tengi, maslakdoshini topub, ulfat bo’lmakni aytilur. Dunyoning lazzati sodiq do’stlar ila suhbat qilmakdan iboratdur.
Ilmi axloq yuzasidan chin do’st va yori sodiq ila ulfat qilmak lozimdur. Chunki ba’zi kasallarning yuqishi bo’lganga o’xshash nodon va ahmoq kishilarning urf-u odatlari va yomon xulqlarining ta’siri, siroyati yuqushi muqarrardur. Ba’zi do’st suratida ko’rinmish ikki yuzlama, munofiq, dushmanlar ham ko’p bo’lurlar. Shuning uchun har bir kishiga sinamasdan, bilmasdan do’stlik qilmak, sir aytmak zo’r
aqlsizlikdur. Chin do’st bo’lgan kishi boshingga kulfat va qayg’u kelgan vaqtlarda san ila barobar qayg’urur. Xotirangdagi qayg’uni bo’lushub olur. Siringni noahil va nodon kishilarga aytmas, aybingni
orqangdan so’ylamasdan yuzingga aytur. Shodlik vaqtingda sanla barobar shodlanur. Yolg’on do’st sandan bir foyda umidida yoki o’z boshiga kelgan zararni qaytarmak uchun munofiqona do’stlik qilur. Siringni noahil kishilarga so’zlab, qadr va e’tiboringni poymol qilur. Bunday kishilarga do’st bo’lmakdan do’stsiz yaxshiroqdur.
Yaxshi do’st aybi yor-u do’stini Ko’zgudek ro’baro’sida so’zlar. Yomon o’rtoq tarog’cha ming til ila Orqadan birmalab terib so’zlar.
Do'stlaringiz bilan baham: |