www.ziyouz.com
kutubxonasi
217
yaqinlashdi.— Bir odamda shubha bor. Shuni kuzatish kerak. Xitlarning xizmatini
qilayotganini sezgan zahoting yo‘qotasan.
— Kim?
— Sen avval shartimga roziligingni ayt.
— Roziman.
— Halim degan bola. U sening o‘rningni bosmoqchi edi. Bek akangga, Mahmud akangga
ham yaqin. Burni uzunga o‘xshaydi. Bir nimalarning hidini olib yuribdi. Sen aziyat
chekkan bolasan. U bilan oshna bo‘lib olib, bir-ikki ming‘irlab hasrat qil. Xullas, ilon
bo‘lib qo‘yniga kirib ol. Chaq, deyishim bilan chaqib o‘ldirasan.
Kesakpolvon bir o‘q bilan ikki quyonni urmoqchi edi. Avvalo Jamshid topshiriqni bajarsa,
Halimjonni yo‘q qilishi mumkin. Lalaysa, eplay olmasa, Halimjon uni gumdon qiladi. Har
ikki holatda ham yutuq Kesakpolvonda bo‘ladi.
U o‘ylab topgan tadbiridan benihoya shod edi.
3
A’yoni bilan bo‘lgan mojaro Asadbekning dilini xufton qildi. U o‘zining xastaligi a’yonlari
orasiga rahna solishi mumkinligini taxmin qilib yurardi. To‘rt-besh yil ilgari eshitgan bir
latifani takrorlab turishni yaxshi ko‘rardi. Tabibdan qaytganidan beri Kesakpolvonning
Chuvrindiga nisbatan aytayotgan gaplari uni ancha sergak torttirdi. Ikkovini yoniga olib:
«Men hali tirikman. Hozirdan bir-biringni g‘ajishni boshlamalaring», demoqchi ham
bo‘ldi. Keyin «balki men adashayotgandirman», deb o‘ylab fikridan qaytdi. Faqat bir
latifa aytib berdi.
Bu achchiq haqiqatdan iborat latifani sharhlab o‘tirmadi. «O‘zlari tushunib, xulosa
chiqarib olishar», deb o‘ylab, nodonlik qildi. U adashdi: zulm mevasidan bahramand
odamlarni latifa aytib tarbiya qilmoq mutlaq mumkin emasdir. Tashnalikni suv qondirishi
qanchalik haqiqat bo‘lsa, Kesakpolvonga bu gaplarning ta’sir etmasligi ham shunchalik
haqiqat edi. Xongireyning suhbatidan so‘ng o‘zini ahyon-ahyonda bo‘lsa-da «taxt» ustida
ko‘ra boshlagan Chuvrindiga ham endi bunday gaplar ta’sir etmas edi.
Asadbekning g‘azab otiga minishi faqat Zaynab tufayli emas edi. U a’yonlarining taxt
talasha boshlaganiga ishonib borayotgan edi. Xongirey bilan munosabat buzilganda
bularning xurmacha qiliqlari oshiqcha edi. Garchi Xongirey u bilan telefonda so‘zlashgan
bo‘lsa-da, Asadbek uning yuborgan «sovg‘a»sidan shum niyatini angladi.
Hosilboyvachchani o‘ldirib, xatoga yo‘l qo‘yganini ham fahm etdi. Vaziyat keskinlashgan
damda Kesakpolvonning Zaynabni bu olamga tortishi unga mudhish hol bo‘lib tuyuldi.
Kesakpolvonni haydab chiqargandan so‘ng Zaynabni tezlik bilan Olmoniyaga jo‘natmog‘i
lozimligini angladi.
Shu fikrda uyga qaytganida, hovli o‘rtasida turib olib Zaynabga aql o‘rgatayotgan Jalilni
ko‘rdi. Jalil darvozaga orqa qilib turgani uchun Asadbekning kelayotganini sezmay va’zini
davom ettirdi:
— Shunaqa, qizim, ota o‘tirgan uyning tomiga chiqib bo‘lmaydi...
Zaynab otasiga salom bergach, Jalil orqasiga o‘girildi.
— Endi ketmoqchi bo‘lib turuvdim, ahvoling qalay?— dedi oshnasi bilan so‘rashib.
— Yaxshi, — dedi Asadbek tumtaygan holda.
Oshnasining kayfiyati buzuq ekanini sezgan Jalil, uyiga qaytish fikridan voz kechib, unga
ergashdi.
Asadbek ichkari kirdi-yu, lo‘labolishni qo‘ltig‘iga olib, yonboshladi.
— Ha, mazang qochdimi? — deb so‘radi Jalil, uning ro‘parasidan joy olib.
Shaytanat (3-kitob). Tohir Malik
Do'stlaringiz bilan baham: |