Microsoft Word shaytanat3 ziyouz com doc

www.ziyouz.com
kutubxonasi 
22
piston...» deyishi lozim edi. Shunda u «Rossiyani shuning uchun tashlab ketyapman», 
deb bahonasini ro‘kach qilgan bo‘lardi. Lekin kutgan gap aytilmadi. Xonimcha «Bular bir 
nima deyishga qo‘rqishadi», deb o‘ylab, achchiqlandi. Shu topda u gapirmay kelayotgan 
ayoldangina emas, o‘zidan ham nafratlandi: «Mening qayoqqa, nimaga ketayotganimni 
u bilmasa, unga tushuntirishim shartmi?..» 
Odam tabiati shunday: ba’zan biron nojo‘ya qadam qo‘yadi-yu, keyin o‘zini oqlash 
maqsadida bahonalar izlaydi. Birov «nimaga shunday qilding?» deb so‘ramasa ham 
bahonalarini aytishga shoshiladi. O‘zi to‘qigan, ammo o‘zi ham ishonmagan bahonaga 
boshqalarni ishontirmoqchi bo‘ladi. «Ishtonsizning hadigi cho‘pdan», deb balki shunga 
aytilar. 
Xonimcha Manzuraning qarab turishidan tutoqdi: 
— Nimaga qarayapsiz? Gapim yoqmadimi, yo tushunmadingizmi? 
— Tushundim... lekin... 
— Nima, lekin? 
— O‘zingiz rusmasmisiz? 
— Xo‘sh, rus bo‘lsam-chi? 
— O‘zingizning yurtingizni shunday deysizmi? 
— Xo‘sh, chindan ham yuvuqsiz bo‘lsa-chi? Xo‘sh, o‘zingiz kimsiz, qozoqmisiz, 
tojikmisiz? 
— O‘zbekman. 
— Agar O‘zbekiston shunaqa bo‘lsa, indamay yuraverasizmi? 
— Xudoning o‘zi asrasin! 
— Yo‘q, siz menga aniq javob bering: shu gapni aytmaysizmi? 
— Tilim kesilsa ham aytmasman. 
— Xo‘sh, nimaga? — Xonimcha shunday deb qutidan yana bir sigareta olib, labiga 
qistirdi. — Faqat «Vatanimni sevaman» demang, bunaqa gaplarni milliard marta 
eshitganman. 
Manzura nima deyishini bilmasdi. Nima desin: kindik qonim to‘kilgan tuproq men uchun 
muqaddas, unda ota-onam yotibdi, aziz-avliyolar yotishibdi, bir kuni o‘zim ham shu 
tuproqqa qo‘shilaman, qanday qilib uni la’natlash mumkin? O‘z yurtini la’natlagan tilni 
kesib, itga tashlansa, it ham bu tildan hazar qilar, yemas? 
Manzuraning dilida shu tuyg‘u bor, lekin bunday so‘zlarni maromiga yetkazib ulab, ayta 
olmaydi. Biroq, xonimcha unga qaltis savol berdi, javob kutyapti. 
— Shunday deysiz-u, erta-indin yana shu... yuvuqsiz deganingiz joyga qaysi yuz bilan 
qaytib kelasiz? 
— Kim qaytib keladi? Menmi? O‘lsam ham qaytmasman. Tupurdim bunaqa joyga. 
— Endi... bu yoqlarda yashamoqchimisiz? 
— Ha. O‘ynashim kutib turibdi. Germaniyaga boramanu undan Parijga uchaman. Parijda 
yashayman! 
«O‘ynashim kutib turibdi?» Bu gapni shu tarzda behayolik bilan aytilgani Manzurani 
titratib yubordi. Manzura nazoratdan o‘tayotganida bu xonimchaning bir yigit bilan 
quchoqlashib, o‘pishib xayrlashganiga ko‘zi tushgan edi. «Demak, u boyoqish eri... bu 
yoqda esa o‘ynashi... Voy sharmanda, yo tavba...» Manzura shunday deb o‘yladiyu 
birdan yodiga Zaynabning Elchinga aytgan so‘zlari yodiga tushib oyoq-qo‘liga muz 
yugurdi. «Nahotki mening qizim ham shunday bo‘lsa?!» degan fikr miyasiga yashin kabi 
urilib, jonini sug‘urib olganday bo‘ldi. 
Jism og‘risa chidash mumkin, ruh zada bo‘lsa, ezilsa chidamoq mushkul. Ko‘zini yumib, 
ingrab yuborganini o‘zi ham sezmay qoldi. 
Xonimchaning boshqa gapirmay jim ketishi bir jihatdan yaxshi bo‘lsa-da, ikkinchi 

---

Shaytanat (3-kitob). Tohir Malik