Microsoft Word rizyozus solihiyn ziyouz com doc

www.ziyouz.com kutubxonasi 
312
u rejadan orqaga chekinishingizni ep ko‘rmaymiz», deyishdi. Ba’zilari esa: «Siz bilan 
birga boshqa odamlar va Rasulullohning (s.a.v.) sahobalari ham bor. Ularni mana bu 
vabo kasaliga olib borishingizni ep ko‘rmaymiz», deyishdi. Umar (r.a.): «Mening 
huzurimdan turinglar», deb aytdilar. Keyin u zot: «Huzurimga ansoriylarni chaqir», 
dedilar. Men ularni chaqirib kelgan edim, ular bilan ham maslahatlashdilar. Ansoriylar 
ham muhojirlar kabi ixtilof qilib ikki xil fikr aytishdi. Umar (r.a.)  ularga ham: 
«Huzurimdan turinglar», deb aytdilar. So‘ngra u zot: «Huzurimga Makka fath bo‘lishidan 
oldin Islomga kirgan Quraysh oqsoqollarini chaqir», dedilar. Men ularni chaqirdim. 
Ulardan hech bir kishi ixtilof qilmadi. Ular: «Ey Umar ibn Xattob, siz odamlar bilan qaytib 
ketishingizni maslahat beramiz. Mana bu vabo kasali tarqagan joyga ularni olib 
kirmang», deb aytishdi. Shu maslahatdan keyin Umar (r.a.) odamlarga qarata: «Tongda 
men (Madinaga) qaytib ketaman. Sizlar ham qaytinglar», dedilar. Abu Ubayda al-Jarroh 
(r.a.) Allohning qadaridan (taqdiri azalida bitib qo‘yilgan narsasidan) qochib 
ketyapsizmi?» dedilar. Umar (r.a.): «Qaniydi, bu gapni sendan boshqa kishi aytganda 
edi», dedilar. Chunki Umar (r.a.) Abu Ubaydaga xilof chiqishni yomon ko‘rardilar. Va 
yana Umar (r.a.): «Ha! Allohning (yomon) qadaridan Allohning (yaxshi) qadariga 
qochyapmiz. Ey Abu Ubayda, menga xabar ber-chi, agar senda tuyalar bo‘lsa va ular bir 
vodiyga tushsa-da, u vodiyning ikkita maydoni bo‘lsa, biri ko‘kalamzor, ikkinchisi esa 
qup-quruq bo‘lsa va sen ko‘kalamzorda o‘tlatishing ham Allohning qadari, qup-quruq 
yerida o‘tlatishing ham Allohning qadari emasmi?» dedilar. Shu payt Abdurahmon ibn 
Avf kelib qoldilar. Bu sahoba ba’zi zarur ishlari tufayli bu yerda yo‘q edilar. Abdurahmon 
ibn Avf (r.a.): «Mening bu haqda Rasulullohdan (s.a.v.) eshitgan narsam bor. Rasululloh 
(s.a.v.): «Agar bir joyda vabo tarqalibdi, deb eshitsangizlar, u yerga kirmanglar. Agar 
sizlar turgan makonda vabo tarqasa, u yerdan qochib chiqib ketmanglar», deganlar», 
deb aytdilar. Buni eshitgan Umar ibn Xattob Alloh taologa hamd aytdilar va (Madinaga) 
jo‘nadilar». Imom Buxoriy va Muslim rivoyatlari. 
1791/2. Usoma ibn Zayddan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.): «Agar bir 
yerda o‘lat (vabo) kasali tarqabdi, deb eshitsangizlar, u yerga kirmanglar. Agar sizlar 
yashab turgan joyda o‘lat kasali tarqasa, u yerdan chiqib ketmanglar», deb aytdilar. 
Imom Buxoriy va Muslim rivoyatlari. 
Foyda:  epidemiya tarqagan joyga kirish yoki o‘zi yashab turgan joyda tarqalsa, u 
yerdan qochib chiqib ketish taqiqlanmoqda. Bugungi kunimizda buni «karantin», deb 
nomlashadi. Chunki yashab turgan makonda vabo tarqasa, u yerdan qochib chiqqan 
kishi o‘zi bilan birga zararli mikroblarni ergashtirib, sog‘lom kishilarga yuqtirishi mumkin. 
Mana shu narsaga amal qilish Alloh taologa tavakkal qilishga qarama-qarshi narsa emas. 
Balki sabablarning oldini olish va halokatga eltuvchi narsalardan o‘zini uzoq tutish va 
ayni Allohga tavakkal qilishlikdir.