Microsoft Word quroni karimning ilmiy mujizalari ziyouz com doc

www.ziyouz.com kutubxonasi 

42

bildirishidadir. Bulardan tashqari, bu yerda Ollohning turli hayot bosqichlariga, dunyo va oxiratga 

ishoralari ham bor. 

 

V) Yomg‘irning sirlari

 

Endi Qur’on tili bilan yomg‘ir sirlarini sharxlashga o‘tamiz: 

43-sura, 11 -oyat: 

Vallaziy nazzala min as—samoi mo an bi kodar, faan sharno bihi baldatan mayto kazalika 

tuhrajun.

 

Ya’ni: 

Samodan bir kodar o‘lchoviga ko‘ra suvni indirgan U (Olloh)dir; biz uning bilan o‘lik baldaga 

(shaharga) hayot beramiz, siz ham shunday chiqarilasiz.

 

Bu oyatning butun nazokatini ko‘rsatib berish juda qiyin. Lekin oyatni va uning eng qiziqarli 

nuqtasini ilmiy tahlil qilaylik. Olloh yomg‘irni 

"samodan bir kodar o‘lchoviga ko‘ra indirilgan suv" 

ta’biri, Qur’onda, xech shubhasiz fizikaviy formulani nazarda tutgan. Eng oz ma’lumotli odam ham 

yomg‘ir yog‘ilishining fizikaviy sabablarini bilaman, deb o‘ylaydi. Keyin kap-katta astrofizika olimi ham 

yomg‘ir fizikasini bilolmaganini aytadi. 

Yomg‘ir nima o‘zi? Suvning oldin bug‘ga anlanishi, keyin atmosferaning yuqori qavatlarida sovuq 

ta’sirida qaytadan suvga aylanib yerga tushishi, shundaymi? U xolda quyidagi savollarga javob 

berilishi kerak bo‘ladi: 

1. Issiq o‘lkalarda, atmosferaning ust qavatlarida issiqning darajasi 40-60 gradusdan pastga 

tushmaydi. U yerlarda yomg‘ir qanday paydo bo‘ladi-yu, qanday yog‘adi. (Yomg‘ir yog‘ishi uchun 

kristallashmog‘i, ya’ni noldan pastga tushmog‘i kerak). 

2. Sibirning minus 60 gradusli iqlimida bulut nega kezib yuradi, u muz parchalari xolida yerga 

qolipday taraqlab tushishi kerak emasmi? 

3. Umuman, atmosferadagi issiq nol daraja atrofidadir. Bulutlar ko‘k yuzida kezib to‘xtagani 

holda ko’pincha yomg‘ir yuzaga kelmaydi. Bamisoli kunini va soatini kutayotgandek bir xolda bo‘ladi. 

Bu savollarning javobi oyatda bor: 

Biz samodan suvni kodar o‘lchovi (taqdir o‘lchovi) bilan 

tushirdik" 

deyiladi. Kechaga qadar "yomg‘irni oddiy suv bug‘i xodisasi" deb bilgan va oyatga labini 

burgan munkir (inkorchi)larning lablarini endi ilm uzib olsa ham xaqqi bor... 

Xo‘sh, eng modern ilm yomg‘irni nima deb ta’riflaydi? Astrofizika biz o‘rtaga qo‘ygan 

savollarimizning javobini tadqiq qilayotir. 

Astrofizika o‘z qarashlarini shunday yakunlamoqda. 

Bu xodisa - mag‘iz (yadro) nazariyasi masalasidir: 

a) yo kosmik mag‘iz fazodagi noma’lum chang zarralarini; 

b) yo suv bug‘i parvoz etarkan, dengizdan tuz kristallarini ham ketida sudrab olib yuradi.

  

1. Ko‘rinadiki, yomg‘ir vujudga kelishi uchun bor xisoblangan bu kristall mag‘izlar nazariyasi yana 

ilmiy majburlashdir. Chunki tuz molekulasining bug‘ bilan birga uchib yurishi qiyin masala, undan 

tashqari uchib yuradi deb faraz qilingan bu molekula bug‘ uchun standart bir miqdorda mag‘iz ajratib 

berolmaydi. Kosmik changlar ham shunday. Undan tashqari, kosmik changlarning mavjudligi aniq 

bo‘lgan taqdirda ham hech bo‘lmasa radioaktiv aloqa nuqtai nazaridan ham yuksak miqdorda 

bo‘lmog‘i kerakdir. Yana bular yomg‘irning vujudga kelishiga oid astrofizika ilmining bu kungi eng 

asosiy ma’lumotlari hisoblanadi. 

2. Suv zarrachalar juda sof bo‘lgan taqdirda (bulutlar shundaydir) minus 40 darajagacha 

qotmaydi (muzlamaydi). Bu - Amerikaning astrofizika laboratoriyalarida qat’iyan isbotlangan 

haqiqatdir. Demak, suvning qotishi hodisasi boshqa, sof suv zarrachalarining qotishi hodisasi 

boshqadir. Shu sababga ko‘ra, o‘ta sovuq mintaqalar - Sibir va Alyaska osmonlarida bulutlar bemalol 

suzib yuraveradi. 

3. Suv bug‘i bulut ichidaligida bulut oldin tomchi mag‘izlari atrofida tomchilarni vujudga keltiradi. 

Bir kub millimetrda bir million tomchi mag‘izi bo‘ladi. Bulutning jinsiga ko‘ra bir kub santimetrda 50 

---

Qur’oni karimning ilmiy mo’jizalari. Xoluq Nurboqiy