|
Kutubxonachi.uz
33
gangib qolgan mening barcha maslahatchilarim va yordamchilarim ko‘zlarini ola-kula qilib, qo‘llarida
«Tribyun» gazetasi bilan chopib kelishsa g‘alati bo‘lib ketibman. Ertaga men okrugda odamlar bilan,
xalq bilan katta uchrashuv o‘tkazishim kerak. O’zing bilasan-ku, demokratiya bilan xalq bir narsa. Men
hamma narsaga tayyorman, har qanday savollarga shayman, lekin men o‘sha kassandra-embrionlar
to‘g‘risida so‘rab qolishlarini eslaganimda, bilasanmi, sal narida yo‘lbars turganday yuragim orqaga
tortib ketadi. Birdan kosmosdan momaqaldiroq gumburlashi yetti uxlab kimning tushiga kiribdi. Oldinda
— saylovchilar bilan qancha uchrashuvlar rejalashtirilgan. Men nima qilish kerakligini hisobkitob qilib
o‘tiribman. O’zing bilasan, biz amerikalik saylovchilarmiz, o‘ta sinchkov xalqmiz, janjalkash desa ham
bo‘laveradi. Buni hamma biladi, bizni butun dunyo kuzatib turibdi, shunday bo‘lishi mumkinki, bizning
serxarxashaligimizdan hammaning kulgusi qistashi hech gap emas. Demokratiya — birdan-bir maqsad.
Xuddi ana shunday. Xudo haqi, meni kechir, yana mavzudan chetga chiqdim. Shunday qilib, men nima
demoqchi edim? ha, ertaga saylovchilarim mening hamma oziq tishlarim joyidami-yo‘qmi ekanligini bilib
olish, mening tish doktorimdan so‘rab bunga ishonch hosil qilish barobarinda o‘sha samoviy rohibning
maktubi yuzasidan fikrimni albatta bilishni xohlaydilar. Men nima deyishim kerak? he yo‘q, be yo‘q,
yelkamni qisib turaveramanmi? Siyosatchi uchun bu umuman yarashmaydi.
–
Bu haqda savol berishlariga aminmisan?
–
Aminman! O’ylab o‘tirishga hojat yo‘q.
–
Demak, faqat bir yo‘l bor — Filofeyning kashfiyotini o‘z-o‘zimizni kosmos orqali tuzatishimiz deb
tan olish lozim. Bu kosmik zondlash orqali botin ko‘zimizga ko‘ringan yangi bir manzaradir. Shunday
emasmi?
–
Ehtimol shundaydir, lekin bilmayman, men bunday deyishga tayyor emasman. Sen bilan
gaplashish yaxshi, lekin bunday tuzatma, qo‘shimcha, paroksizm, yangi nuqtai nazar kerakligini
odamlarga qanday tushuntirish mumkin? Farqi nimada? Osmoni falakdagi rohib qandaydir
kassandraembrionlar, ularning dunyoga kelishdan bosh tortishi, umuman olganda tajriba qilib
bo‘lmaydigan mislsiz narsalar to‘g‘risida so‘z yuritadi. Agar bu faqat ilmiy sohagagina daxldor bo‘lganda
ham bir gap edi. Axir Filofeying Rim papasiga, aslida butun insoniyatga murojaat qilayotir. Buning ustiga
Rim papasining o‘zi nima der ekan? U umuman javob qaytararmikin? Mening Rim papasining ahvoliga
ham, o‘zimning ahvolimga ham havasim kelmaydi. Papa Vatikanda, rohib osmonda, men esa olomon
qarshisidaman!
–
To‘xta, to‘xta, Oliver, birinchidan, sen bir o‘zing emassan. — vaziyatni oydinlashtirmoqchi bo‘lib
so‘z qotdi Bork. — Bunda hamma...
–
Tushunaman, tushunaman, lekin kechirasan, gapimni oxiriga yetkazay. Sening nima demoqchi
ekanligingni bilib turibman. Sen demoqchisanki, bu muammo sof shaxsiy muammo, har bir kishi ana
shunday paroksizm degan narsani qabul qilish-qilmaslikni faqat o‘zi hal qilishi kerak. Ha, lekin
tashqaridan qaragandagina shunday, Robert. Bizning hozirgi zamon – ko‘cha noroziliklari va olomon
talablari zamoni, shaxsiy tashvishlarni ma’muriy tuzumga yuklab qo‘yadigan zamon. Hatto OITS (SPID)
uchun ham ma’muriy sistemani aybdor deb bilishmoqda. Hozirgi odam shunday maxluqki, sal ko‘ngilsiz
hodisa ro‘y berdimi, avvalo o‘zini emas, balki tuzumni aybdor deb hisoblaydi. Shu paytda samoviy
rohibdan shunday yangilik kelib qoldiki, uni kimga to‘nkash, qaerga ag‘darish kerakligini bilmaysan.
Endi nima qilish kerak? Umuman olganda muammolar to‘lib yotibdi. Lekin ko‘plar bu safar ham hunar
ko‘rsatmoqchi — men o‘z hamkasblarimni, siyosatchilarni nazarda tutyapman, — bu ishda ular saylov
oldi kampaniyasidan foydalanib qolishga urinmoqdalar, hatto qirg‘inbarot urushdan ham naf ko‘rib
qolish mumkin. Men demoqchi bo‘lganim shu.
–
Ha, do‘stim, bugun senga oson emas. Men seni tushunaman, Oliver. Biroq Filofey maktubi
mening uchun muammo emas deb o‘ylama. Men ham hayajondaman. Lekin shuni aytishim kerakki,
muxoliflar Filofeyning da’volarini rad etolmas, fosh qila olmas ekanlar, bularning hammasi chin bo‘lib
Oхirzamon nishonalari (roman). Chingiz Aytmatov
Do'stlaringiz bilan baham: |
