Microsoft Word nurul yaqin ziyouz com doc

www.ziyouz.com kutubxonasi 
98
qarindosh-urug‘laringga hujum qilmoqchimisan? Quraysh xalqi zo‘rvonlik bilan Makkaga 
bostirib kirishingga yo‘l qo‘ymaslikka qasam ichdi. Azbaroyi Xudo, atrofingga yig‘ib 
yurgan bu betayin odamlaring payti kelganda seni albatta tashlab ketishadi", dedi. "Ha, 
tiling tanglayingga yopishgur, biz payg‘ambar alayhis-salomni tashlab ketamizmi?" dedi 
Abu Bakr g‘azablanib. 
Urva rasulullohning soqolidan tutamlaydigan vajohatda qo‘lini paxsa qilib gap 
boshlagan edi, Mug‘ira ibn Shu’ba uning qo‘lini siltab tashladi. Urva har qancha johil 
bo‘lmasin, musulmonlar payg‘ambar alayhis-salom tahorat olgan suvni talashishlarini, u 
kishining huzurida baland ovozda gaplashishmasliklarini, hatto u kishining yuziga tikilib 
qaramasliklarini ko‘rib ta’sirlandi. U Makkaga qaytgach, qurayshlarga ko‘rgan-bilganlarini 
ro‘y-rost aytdi: "Men Eron podshosi Kisro, rum podshosi Qaysar, Habashiston podshosi 
Najoshiy huzurida bo‘lganman, lekin ularning birontasi Muhammad erishgan izzat-
ikromga, sahobalar ko‘rsatgan sadoqatga erisholmagan. Muhammadga ergashganlar uni 
hech qachon yolg‘izlatib qo‘ymasligiga amin bo‘ldim. Muhammadning talabiga rozilik 
berish kerak, tag‘in o‘zinglar bilasizlar. Muhammad haq, taklifini qabul qilinglar. Men 
butunlay sizlar tomondaman, lekin Muhammadning ustidan g‘alaba qozonishlaringga 
ko‘zim yetmaydi", dedi.  
Quraysh kattalari: "Bema’ni gaplarni gapirma. Muhammadni bu yil shaharga 
kiritmaymiz, yanagi yil kelsin", deyishdi. Payg‘ambar alayhis-salom esa o‘z navbatida 
qurayshlarga muddaolarini anglatish uchun Usmon ibn Affonni elchi qilib yubordilar. 
Qarindosh-urug‘ini ko‘rib kelishga ruxsat olgan o‘n kishi unga hamroh bo‘ldi. Rasululloh 
Makkada qolgan musulmonlarga g‘alaba yaqinligi, Olloh taolo Islom dinini g‘olibu 
muzaffar etajagi haqidagi xushxabarni yetkazishni tayinladilar. Usmon Makkaga Ibbon 
ibn Sayid Umaviyning himoyasi ostida kirib, mushriklarga payg'ambar alayhis-salomning 
gaplarini yetkazdi. Mushriklar: "Muhammadning Makkaga zo‘rlik bilan bostirib kirishiga 
yo‘l qo‘ymaymiz", deyishdi va Usmonga Baytullohni tavof qilishni talab qilishdi. Usmon: 
"Payg‘ambar alayhis-salomga ta’qiqlangan ish menga ham ravo emas", deb unamadi. 
Gapi yerda qolganidan achchig‘langan mushriklar uni qamab qo‘yishdi. Bu xabar 
musulmonlarga boshqacha tus olib, Usmon o‘ldirilibdi, degan tarzda yetib keldi. 
Rasululloh qattiq qayg‘urib, Usmonning o‘chini olmaguncha qaytmaslikka ahd qildilar. 
 
__________________ 
*Umra — Kai’bani Qurbon hayitidan boshqa vaqtda tavof qilish.  
*Soniyatulmuror — Makka yaqinidagi joy va quduqning nomi. 
*Hudaybiya — Makka yaqinidagi quduq va shu nom bilan ataladigan joy. 
*Talbiya — Haj qilganda o‘qiladigan duo.
 
 
 
RIZVON BAY’ATI 
 
Payg‘ambar alayhis-salom sahobalarni mushriklar bilan urushi uchun bay’at qilishga 
chaqirdilar. Musulmonlar katta bir daraxtning tagiga to‘planib, o‘limdan qo‘rqib orqaga 
chekinmaslikka qasamyod qilishdi. (Keyinchalik Rizvon daraxti deb atalgan bu daraxtni 
odamlar ilohiylashtira boshlagach, Umar roziyallohu anhu davrida kesib tashlangan.) 
Musulmonlarning bay’ati haqidagi xabar mushriklarni vahimaga soldi. Ular musulmon 
lashkarini qurshovga olib, to‘satdan hujum qilish uchun Mikraz ibn Xifs boshchiligida ellik 
kishini jo‘natishdi. Musulmonlarning soqchisi Muhammad ibi Maslama ularni jangu 
jadalsiz qo‘lga tushirdi. Faqat Mikraz qochib qutuldi. Buni eshitgan mushriklar yana bir 
guruh odam yuborishdi, lekin qisqa to‘qnashuvda o‘n ikki kishi asir tushdi, 
musulmonlardan esa bir kishi shahid bo‘ldi. 

---

Nurul yaqin. Muhammad Xuzariy