Microsoft Word navoiy nasoyimul-muhabbat lotin ziyouz com doc

 372.Shayx Abulhasan Xaraqoniy r. t.
 
Oti Ali b. Ja’fardur. O‘z ro‘zgorining yagona va g‘avsi erdi. Vaqtning qiblasiki, zamonida rihlat anga 
erdi. Shayx Abulabbos Qassob aytib erdiki, [bizning bu bozorchamiz Xaraqoniyga o‘tadi]1. Rihlat va 
ziyorat aning vafotidan so‘ngra Xaraqoning‘a evruldi, andoqki, ul deb erdi. Ul tasavvuf intisobida 
sulton ul-orifin Shayx Abu Yazid Bistomiyg‘a yetar va oning tarbiyati sulukda sulton ul-orifin 
ruhoniyatidin. Shayx Abulhasanning valodati Shayx Boyazid Bistomiyning favtidin muddate 
so‘ngradur va Shayx Abulhasan to‘rt yuz yigirma beshda ashuroda seshanba kechasi dunyodin 
o‘tubdur. 
Bir kun ashobidin so‘rdikim, ne nimadurki, bori nimadin yaxshiroq bo‘lg‘ay? Dedilarki, shayx 
aytsunlar! Dediki, ul ko‘ngulki, oning yodidin o‘zga onda nima bo‘lmag‘ay! Andin so‘rdilarki, so‘fiy 
kimdur? Dedi: kishi muraqqa’ va sajjoda bila so‘fi bo‘lmag‘oy va rusum va odot bila so‘fiy 
bo‘lmag‘oy. So‘fiy uldurki, bo‘lmag‘oy. Hamul debdurki, so‘fiy bir kundurki, kunasg‘a ehtiyoji 
bo‘lmag‘oy va bir kechadurki, oyg‘a ehtiyoji bo‘lmag‘oy va bir yo‘qdurki, borliqqa hojati bo‘lmag‘oy. 
Ondin so‘rdilarki, kishi nedin bilgayki, uyg‘oqdur? Dedi: Ondinki, chun Haqni yod qilsa, farqidin 
qadamig‘acha xabardor bo‘lg‘ay va so‘rdilarki, sidq nedur? Dedi: sidq uldurki, ko‘ngul so‘z aytg‘oy, 
ya’ni oni degayki, ko‘nglida bo‘lg‘ay. Va so‘rdilarki, ixlos nedur? Dediki, har ne Tengri uchun qilsang 
ixlosdur va har ne xalq uchun qilsang, riyodur va so‘rdilarki, fano va baqoda so‘z aytmoq kimga tegar? 
Dedi: ul kishigaki, oni osmondin bir tor ipak bila osmish bo‘lg‘aylar va yele esadurmish bo‘lg‘ayki, 
binolarni va yig‘ochlarni qo‘ng‘aradurmish bo‘lg‘ay va daryolarni anboshta qiladurmish bo‘lg‘ay va 
oni o‘rnidin tebrata olmag‘ay. Debdurki, birov bila suhbat tutmangizki, siz Haq degaysiz va ul o‘zga 

---

Alisher Navoiy. Nasoyim ul-muhabbat 
www.ziyouz.com
 kutubxonasi 
101
nima degay va debdurki, anduh tilang, to ko‘z suyi hosil bo‘lg‘ayki, Tengri yig‘log‘uvchilarni suyar. 
Debdurki, kishi surud etsa va Haqni tilasa yaxshiroqdurki, Qur’on o‘qusa va g‘ayrni tilasa! Va 
debdurki, Rasul s. a. v. vorisi uldurki, oning fe’lig‘a iqtido qilg‘ay. Ul kishi emaski, kog‘az yuzin qaro 
qilg‘ay. Shibliy debdurki, tilarmenki, tilamagaymen. Ul debdurki, bu ham tilamakdur. Va debdurki, 
qirq yildurki, bir vaqtda men va Tengri ko‘nglumga boqar va o‘zidin o‘zga ko‘rmas. [Haqdin boshqaga 
vujudimda biror zarra, siynamda biror joy qolmadi]2. Va debdurki qirq yildirki, nafsim bir ichgucha 
sovuq suv va achchiq dug‘ tilar. Hanuz anga bermaydurmen va debdurki, ulamoyu ibod dunyoda 
ko‘pdur. Sen andin bo‘lmoq keraksenki, kunduzni kechaga kechani kunduzga kelturgaysen. Andoqki, 
begangay. Debdurki, yorug‘roq ko‘ngul uldurki, anda xalq bo‘lmag‘ay va ishingning yaxshirog‘i 
uldurki, anda maxluq andishasi bo‘lmag‘ay va halolroq ne’mat uldurki, kasbing bila bo‘lg‘ay va 
rafiqlaring yaxshirog‘i uldurki, zindagonligi Haq bila bo‘lg‘ay.