www.ziyouz.com kutubxonasi
84
xilof ravishda «Siz nima desangiz shu — astoydil rozi bo‘lsangiz, boraman, ko‘nglingizga
xiralik aralashsa — qolaman», deb qo‘ydi. Omonullo nima derdi: «Qirqiga chidagan qirq
biriga ham chidayman», deydi-da! Buning ustiga Fotima Omonullo uchun kutilmaganda
tantanali va’da berdi: doktorlik dissertatsiyasini yoqlagach, to ilmiy ish Moskvadan
tasdiq etilib, diplom qo‘lga tekkunicha Hasan-Husan tug‘ib beradigan bo‘ldi. Bu gapni
xuddi «Do‘konga chiqamanu ikki quti gugurt yo tuz olib kelaman», degan tarzda aytdi.
Omonullo esa ishondi. Uyi hasan-husanlar bilan to‘lib ketganday ko‘ngli yorishdi. To‘g‘ri,
«Hasan-Husan emas, balki Fotima-Zuhra bo‘lar», deb ham o‘yladi. Lekin uning uchun bu
muhim emas, muhi-mi — xotini tug‘ishga rozi! Rozi bo‘lganida ham belgilangan
muddatdan ikki yil avvalroq tug‘ib bermoqchi. Matbuotchilarning tili bilan aytganda
«planni muddatidan avval bajarmoqchi!» Bu katta yutuq!
Shu paytgacha o‘ttiz yoshdan keyin, deb belgilagan muddatini astoydil himoya qilardi.
Buni faqat o‘zining ilmiy ishlari bilan izohlamay, tibbiy jihatdan «ilmiy isbot» ham topgan
edi. Nima emish, o‘ttiz yoshdan keyin tug‘sa, bolalari zehnli, aqlli, ham jismonan
baquvvat bo‘larmish. Bu da’voni eshitib, Omonullo kulgan edi. «Nimaga kulasiz?» —
degan edi Fotima. «Mening bir tanishim bor, — deb javob qaytargan edi Omonullo, — u
tug‘ilganida otasi yigirma bir yoshda, onasi o‘n to‘qqizda bo‘lgan ekan. Men o‘sha
tanishimni ko‘p kuzatganman: zehni past ahmoqqa o‘xshamaydi. Har-holda u salkam
fan doktori-ya! Jismoniy jihatdan ham unchalik nozik emas...» Fotima o‘zi haqida
aytilgan bu gapga javob berolmay, «Bu alohida masala», deb qo‘ygan edi.
Hindistonga ketishdan o‘n kun avval Omonullo uyga yarim kechada qaytdi. Tunda
qaytadimi yo sahardami — Fotimaning uxlamay kutishini yaxshi biladi. Fotima boshqa
xotinlarga o‘xshab xavotir olmaydi, desak noinsoflik bo‘lar. Haqiqatga ko‘chsak, o‘lchami
yo‘q, sig‘imi mavhum bu xavotir deganlari o‘lchansa, Fotimaniki hammanikidan ko‘proq
chiqar. Faqat u boshqalar kabi «Erim qachon kelarkin?» (yoki «Erim kim bilan ayshini
surib yurganiykin?») deb jag‘ini deraza tokchasiga tirab, ko‘chaga tikilib o‘tirmaydi.
Omonullo qay paytda kelsa ham uni yozuv stoliga muk tushgancha o‘qib-yozib
o‘tirganini ko‘radi.
Bu safar ham shunday bo‘ldi.
Fotima bu safar ham odatini kanda qilmadi — «qayoqlarda yuribsiz?» demadi.
O‘rnidan turib salom bergach, oshxona tomon yurmoqchi bo‘lganida eri to‘xtatib,
«qornim to‘q», dedi.
— Hm, o‘g‘rilaringiz to‘ydirib yuborishdimi? — dedi Fotima o‘ziga yarashiqli kinoya
bilan.
Boshqa xotinlar «o‘ynashlaringiz», juda madaniy tarzda aytsa «xushtorlaringiz
to‘ydirib yuborishdimi?» deyisharkan. Fotima esa hamisha «o‘g‘rilaringiz» deydi, bu
so‘zni aynan aytadi, uning panasiga «o‘ynash», degan ma’noni yashirmaydi.
— Qamashdan oldin ziyofatini yeyish kerak-da, — dedi Omonullo xotiniga javoban,
so‘ng stol ustidagi kitobga ko‘z tashladi. — Nima o‘qiyapsan? Yana «Boburnoma»mi?
Yuzinchi martami?
— Ming marta o‘qishim kerak. Har o‘qiganimda bittadan ma’no topsam mingta ma’no
topgan bo‘laman.
— Joningga tegmaydimi?
— O‘g‘rilaringiz sizning joningizda tegishmaydimi?
— O‘... ularsiz yashay olmayman, — deb kuldi Omonullo.
— Men ham bu kitobsiz yashay olmayman.
— Mensiz-chi?
— Gapni burmang. Siz ko‘chada hushtak chalib yuradigan oddiy milisa emassiz. Oliy
ma’lumotli ziyoli odamsiz.
Murdalar gapirmaydilar (qissa). Tohir Malik
Do'stlaringiz bilan baham: |