Microsoft Word mantiqut-tayr ziyouz com doc

O’Z SHAHRIGA QAYTIB KELAYOTGAN PODSHOH HIKOYATI 
 
Sayohatga chiqqan bir podshoh o‘z shahriga qaytib keldi. Shahar xalqi shohni izzatu 
ikrom bilan kutib olish uchun shaharni bezadilar. Kim qo‘lidan nima kelsa qilardi, uyida 
nima bo‘lsa olib chiqardi va shaharni chiroyli qilishga sarflardi. Ammo zindon ahlida hech 
vaqo yo‘q edi, ularning qo‘l-oyoqlaridagi bandu zanjirlari bor edi, xolos. Yonlarida 
do‘stlarining kesilgan boshlari, g‘amu anduhdan pora-pora jigarlari bor edi. Ammo ular 
shohni kutib olish uchun kesilgan bosh va qo‘llar, oyoqlarni chiroyli qilib bezadilar. Shoh 
o‘z shahriga kirgandan keyin chiroyli bezaklar, rang-barang alvonlar, zebu ziynatni 
ko‘rdi. Ammo zindon joylashgan joyga yetganda, otidan tushib, zindon ahlining oldiga 
bordi, ular bilan ko‘rishib, ahvol so‘rab, ko‘plab tuhfalar in’om etdi. 
Saroyga kelgandan keyin shohning yaqin kishilaridan biri shohdan so‘radi:  
- Ey shohim, shahar ahli seni deb shuncha sa’yu harakat qildilar, shaharni shohiyu 
atlas bilan bezadilar, mushk-anbar sochdilar, ammo sen bunga e’tibor qilmay, zindon 
eshigi oldiga kelib to‘xtading va zindoniy-lar ahvolini so‘rading, buning sirri nimada? Axir 
ular o‘limga mahkum etilgan, kesilgan qo‘l-oyoq va boshlarni taxlab seni kutib oldilar. 
Shoh dedi:  
- Shahar ahlining bezaklari — bolalarning o‘z o‘yinchoqlarini bezaganday gap. 
Ularning har biri sha’nu shavkati, boyligini ko‘rsatish maqsadida ish qilgan, ular-ning 
ishlarida o‘zlarini ko‘rsatishga intilishlari ayon ko‘rinib turibdi. Ularning barchasi menga 
maqtanish, diqqatimni tortib, xursand qilish niyatida bo‘lganlar. 
Ammo mening farmonimni faqat zindon ahli bajarmoqdalar. Agar mening amrim bu 
yerda ijro etilmasaydi, boshlar tanadan judo qilinmasdi. Bu yerda hukmim aniq va puxta 
joriy etilganini ko‘rmoqdaman. Shu bois bu yerga kelib otdan tushdim va zindoniy holini 
so‘radim. Shaharni bezaganlar o‘z g‘ururlari, manmanliklari ichra g‘arqdirlar. Faqat 

---

Mantiqut-tayr (nasriy bayon). Farididdin Attor 
 
 
www.ziyouz.com кутубхонаси 
92
zindon ahli hayronu bechoralar, ular mening hukmim ostida nochordirlar. Bular 
gohqo‘lni, gohboshni beradilar, ho‘lu quruq, issiq va sovuq bular uchun birday. O’limni 
kutib, unga peshvoz chiqadilar, zindon chuqurlaridan to‘g‘ri dor ostiga boradilar. 
Agar bilsang, bu zindon men uchun gulshanga aylandi, goh ular menga havas 
qilardilar, goh men ularga havas qilardim — bir-birimizni botinan anglab quchoqqa 
olardik. Yo‘lni ko‘ruvchilarning burchi farmon bilan yurishdir, ana shunda Shoh ham 
zindonga keladi.