Microsoft Word lisonut-tayr ziyouz com doc

www.ziyouz.com
 
кутубхонаси
 
24
LIII 
Hikoyat 
 
Bir yo'l aro ikki o'rtoq ketib borardi. Ulardan biri yo'lsiz, ikkinchisi esa tariqat 
bilimdoni edi. Biri nuqsonli, ikkinchisi esa komil sifatlar egasi bo'lib, unisining oti 
Mudbir(baxtsiz), bunisining oti esa Muqbil(iqbolli) edi. Ulardan har birining ismi jismiga 
munosib bo'lganidek, jismi ham ismiga mos edi. Muqbil iloh ahllari haqida, dindagi komil 
va ogoh kishilar to'g'risida so'z aytsa, Mudbir esa butni vasf etuvchi kofirlarga o'xshab 
faqat nuqson ahli haqida so'z yuritardi. Unisi dardu o'rtanishlardan gapirsa, bunisi 
yaltiroq tashqi ko'rinishlar haqida valdirar edi. Shu tariqa ular bir-birlaridan hech bahra 
topmay, yo'lda davom etishardi. Ular qarshisida bir go'zal shahar namoyon bo’ldi. 
Hamrohlar uni g'animat bilib. tezda bir-birlaridan ajralib ketdilar. Muqbil faqrlar 
turadigun ko'chaga, Mudbir esa ko'ngilochar uy - fohishaxonaga yo'l oldi. 
Mamlakat shohi Muqbilga yuz hurmat va ehtirom ko'rsatib, uni ko'rgani keldi. Shoh u 
bilan suhbatlashib turganida yomon xulqli Mudbirni bir guruh odamlar sudrab kelishdi va 
uning qilmishidan arz etishdi. Aytishlaricha, bu kecha bir to'da bezorilar ichib, ayshu 
ishrat qurishibdi. Ulardan biri Mudbirga "Sen badbasharasan" degan ekan, shu so'zi 
uchun bu ablah o'sha odamga xanjar urib, halok qilibdi. 
Shoh buni eshitgach. odillik ko'rsatib, Mudbirdan qasos olish haqida hukm chiqardi. 
Kamtar kishi (Muqbil) ana shu tarzda shoh suhbatiga musharraf bo'lib, oliy 
martabaga erishdi. Xudbiri(Mudbir) esa shu yanglig' jazosini topdi. Darhaqiqat, uchqun 
yuksak osmon sari ko'tariladi. yaltiroq chivin bo'lsa axlat ustida qoladi. 
 
LIV 
Qarchig'ay uzri 
 
Qarchig'ay o'z changali va tumshug'ini ko'rsatib, shunday dedi: 
— Men boshqa qushlarga o'xshamayman, balki barcha qushlar egasi hisoblanaman. 
Shu paytgacha senga so'z aytib, uzr bildirgan qushlarning hammasi meniing 
ovqatimdirlar. Men shohlar qo'lida orom olaman, ular har kun menga ovqat berib 
turishadi. Qaysi bir qush qasdida qanot yozsam, u menga o'lja bo'ladi. Hatto nasri toyir - 
qirg'iy bo'lsa ham mendan qutulishi maholdir. Shohlar oldida shunchalik e'tibor topdim; 
shavkatim amalda shubhasiz. Simurg'nikidan kam emas. Shoh qo'li - mening taxtimu 
boshimda toj bo'lgach, Simurg' sari borishimga menda ehtiyoj yo'q! 
 
LV 
Hudhudning Qarchig'ayga javobi 
 
Hudhud shunday dedi: 
— Ey g'urur qo'lida past bo'lib, jahl va g'aflat aro tuban ketgan. Shuni bilki, shoh 
tugul oddiy bir ovchi ham sening oyog'ingga tushov solib, o'z huzurida tutadi. Ochlik va 
uyqusizlikdan shu darajaga yetgansanki, hatto eting suyagingga borib yopishgan. 
Oldingga bir luqma et tashlagunga qadar toqatsizlik bilan faryod qilib, odamlar qulog'ini 
qomatga keltirasan. Zoti past odamlarga muhtoj bolib, xor-zorlikda kun kechirib, Alloh 
ajratgan nasibangni yeb yurasan. Sen qaysi bir ovni qo'lga kiritsang, o'ljangni ushlagan 
zahotiyoq ovchi nog'ora chalib, seni quvlab yuboradi. Sen o'zingdan kuchsizroq bir 
o’ljaga hamla qilib, ochofatlik bilan uni ov qilasan. Ushlagan ovingni egangga topshirib, 
unga itoat etasan. Qushchi berganiga qanoat qilib kun kechirasan. Shunday ayanchli 
ahvolda bo'la turib, yolg'on so'zlar bilan lof urishdan uyalmaysanmi?! Agar senda 

---

Lisonut-tayr. Alisher Navoiy