Microsoft Word Ko‚chmas mulkka investitsiyalash doc

Investitsion loyiha – turli iqtisodiyot tarmoq va sohalariga ularni 
rivojlantirish maqsadida kapitalni jalb etish bo‘yicha rejalashtirilgan va 
amalga oshiriladigan tadbirlar kompleksi. Mavjud shirkat yoki ishlab 
chiqarishni texnik qayta jihozlash, rekonstruksiya yoki yangisini yaratish 
bilan bog‘liq investitsion loyihani amalga oshirish, qurilish ostidagi yer 
uchastkasini tayyorlash, qaytarish, ijara va sotib olish bo‘yicha bir qator 
choralarni amalga oshirishni; muhandislik tadqiqotlarini o‘tkazish, 
shirkat qurilishi yoki rekonstruksiyasi uchun loyihaviy hujjatlarni ishlab 
chiqish; qurilish va montaj ishlarini amalga oshirish; texnologik uskuna-
larni sotib olish; tuzilayotgan shirkatni zaruriy kadr, xomashyo, komp-
lektlovchi mahsulotlar bilan ta’minlashni talab etadi. Ko‘rsatilgan chora-
larni zamon va tashkiliy-texnologik anglash bo‘yicha o‘zaro aloqasi – 
investitsion jarayondir.  
Barcha investitsiya manbalari xususiy (ichki va tashqi)ga bo‘linadi. 
Xususiy investitsiya manbalariga quyidagilar kiradi: 
– joriy asosiy kapitalga amortizasiyani qo‘shib yozilishi sifatida shakl-
langan xususiy moliyaviy vositalar, foydadan ehtiyojga chiqarilgan invest-
titsiyalar, shirkatlar va muassasalar tomonidan stixiyali va boshqa kulfat-
lardan zararni qoplash ko‘rinishida to‘langan summalar va boshqalar; 
– boshqa turdagi aktivlar (asosiy fondlar, yer uchastkalari, dasturiy 
mahsulotlar, savdo markalari va boshqalar ko‘rinishidagi sanoat mulki); 
– aksiyalarni shirkatlar sotishi va chiqarishi natijasida jalb etilgan 
vositalar; 
– taniqli xolding va aksioner shirkatlari, sanoat-moliyaviy guruhlar 
tomonidan qaytarilmaslik shartida ajratadigan vositalar; 
– hayriya va boshqa shunga o‘xshash to‘lovlar. 
Tashqi investitsion manbalarga quyidagilar kiradi: 
– federal, hududiy va mahalliy budjetlar tomonidan, tadbirkorlikni 
qo‘llab-quvvatlash maqsadida, beg‘araz yordam doirasida, turli fondlar 
ajratmalari; 
– qo‘shma shirkatlarning ustav kapitalida moliyaviy yoki boshqa 
moddiy va nomoddiy qatnashuv shaklida xorijiy investitsiya, undan 
tashqari xalqaro tashkilotlar va moliyaviy institutlar, davlatlar, mulkni 
turli ko‘rinishidagi shirkat va tashkilotlar, xususiy shaxslarning to‘g‘ri-
dan-to‘g‘ri kiritmalari (pul shaklida). 

---

 
29
Turli shakldagi qarz vositalari, shu bilan birga, tadbirkorlikni qo‘l-
lab-quvvatlash uchun, qaytarib berishlik asosida davlat va boshqa fond-
lar kreditlari (shuningdek, imtiyozli shartlarda), bank va boshqa institut-
sional investorlar kreditlari (investitsion fondlar va shirkatlar, sug‘urta 
jamiyatlari, nafaqa fondlari kreditlari), veksellar va boshqa vositalar. 
Lizing – sanoat, transport va boshqa shirkatlar mashinalari va ularni 
ishlab chiqargan shirkat uskunalari yoki maxsus tuzilgan lizing shirkat-
larining uskunalarini uzoq muddatga ijarasidan tashkil topgan kredit-
moliyaviy munosabatlar shakli. Lizing bitimida, ko‘rsatilgan tomonlar-
dan tashqari sug‘urta shirkatlari, tijorat yoki investitsion banklar qatna-
shadi va bular operasiyani moliyalashdagi zaruriy pul vositalarini yurgi-
zib yuborish imkoniyatiga ega bo‘ladi.