Microsoft Word kiprikda qolgan tong ziyouz com doc

www.ziyouz.com kutubxonasi 
6
икки сменада ҳам адабиёт дарсини ўзи олиб боради. Оталиғидаги иккита етти йиллик мактабда 
ҳам кунора дарс беради. 
Район халқ маорифи бўлимида ўтказиладиган турли семинарлар, конференциялар, ветеран 
ўқитувчилар билан учрашувлар усиз ўтмайди. Бунақа тадбирлар учун маориф пул аямайди. 
Узоқ қишлоқлардан келган ўқитувчилар газеталарда доимо ҳикоялари босиладиган тирик 
ёзувчи билан ҳаяжонли учрашувда худди Ойбекни ёки Ғафур Ғуломни кўраётгандек кўзлари 
яшнаб ўтирардилар. 
Анвар Муқимов бу учрашувлардан курук қайтмасди. 
Отасини невара-эваралари «Катта» деб аташарди. У, худди солиқ инспекторларига ўхшаб, 
қаердан ўғлининг қанча пул олганини аниқ билиб юради. Пулни ўғлининг қўлидан қоқиб 
олмагунча кўнгли тинчимайди. 
— Анваржон укам, — дедим унга. — Сиз ўсишингиз керак. Тошкентда устозлардан сабоқ 
оласиз, пойтахтдаги адабий муҳит, ўз тенги ёш ёзувчилар билан бўладиган мулоқотлар фикр 
доирангизни кенгайтиради. «Муштум» эса сизни элга танитади. Келсангиз ёмон бўлмайди... 
— Қани, эшикдагилар билан бир маслаҳатлашиб келайчи, — деб Олчинга жўнаб кетди. 
«Катта»дан рухсат тегди, шекилли, кўрпа-тўшагини орқалаб Тошкентга келди. 
Анваржонга Тошкентда яшаш осон бўлмади. «Катта» хар ойда қишлокда топадиган 
микдорда пул юбориб туришни бўйнига қўйиб жўнатган эди. Вазирлар оладиган маошдан бир 
ярим баробар кўп пул топишнинг асло иложи йўқ эди. 
«Муштум»дан оладиган маоши, қалам ҳақи отаси талаб қилаётган пулга урвоқ ҳам 
бўлмасди. Ейиш-ичиш, квартира ҳақи, трамвай ҳақи олган маошини ямлаб қўярди. 
Унга адабиёт жамғармасидан икки марта ёрдам пули, «яхши ишлаяпти» деб редакциядан 
мукофот пули ҳам олиб бердик. Кўча овқатига пул етказиб бўладими? Уй эгаси, берадиган 
пулинг чироқ хақига хам етмайди, деб соат ўн бўлиши билан электрни ўчириб кўяди. 
Анваржон озиб-тўзиб, ранг-рўйи бир ҳолатда бўлиб қолди. У эрталаб нонушта қилмай 
Кўкчадан пиёда оч-наҳор ишга келади. Шу аҳволда у отаси белгилаб қўйган пулни юборишга 
мажбур эди. 
Охири, бўлмади. Бу аҳволда бирон дардга чалиниб қолмасин, деб қишлоққа қайтиб 
кетишига рози бўлдик. 
У қадрдон кўрпа-тўшагини орқалаб, туғилган Олчин қишлоғига қайтиб кетди. 
Ўлмас бирон асар ёзадиган бўлса «одамови» бўлиб қоларди. Бошқа ишларни унутар, фақат 
ёзаётган асарини ўйларди. Шу пайтларда у меҳмонга ҳам бормас, меҳмон ҳам чақирмасди. 
Унинг бу одатини билмай тасодифан келиб қолган танишларини қачон кетаркин, деб безовта 
бўлаверарди. 
Унинг феълини билганимиз учун безовта қилмасдик. Иши битгандан кейин ўзи телефон 
қилиб, келаверинглар, «туғиб» бўлдим, деб куларди. 
«Севгим-севгилим» қиссасини бошлаганига ҳали йигирма кун ҳам бўлмаганди. Ўзи телефон 
қилиб қолди. 
— Бизникига келсангиз. Ош дамлаяпман. Нозик меҳмон келган. Сигаретни кўпроқ ола 
келинг. Меҳмонимиз кашанда чиқиб колди. 
Айтган вақтида бир блок «Родопи» сигарети билан етиб бордим. Дастурхон атрофида 
номдор ҳайкалтарош Яков Шапиро, «Ўзбекфильм» режиссори Мухтор Оғамирзаев билан... 
айтсам ишонмайсиз, росмона космонавт ўтирипти. Унча-мунча космонавт эмас, беш марта фазо 
кемасида учган, икки марта «Олтин юлдуз» олган Жонибеков ўтирипти. У аввал қўлимдаги 
сигаретга, кейин ўзимга қаради. Битта чектиринг, биродар, деди ялингандек. 
Бир блок «Родопи»ни қўлига бердим. Шошиб блокнинг зар қоғозларини бирпасда шилиб 
олди. Битта пачкани очиб, ичидан сигарет чиқазди-ю, зажигалкада ўт олдирди. Ҳузур қилиб 
сўрди. Оғзидан паға-паға тутун чиқарар экан, менга миннатдор бир қараш қилди. 
Шу билан танишлигимиз бошланди. Суҳбат орасида, фазо кемасида чекиш мумкин бўлмаса 

---

Киприкда қолган тонг (қисса). Саид Аҳмад