Microsoft Word kartografiya doc

3.2.Kartografik proektsiyalarning tasnifi 

---

38
 
Kartografik proektsiyalar bir-birlariga bog’liq bwlmagan xatoliklar va 
kartografik twrlarga qarab farq qiladi. Kartografik proektsiyalar xatoliklariga 
kwra teng burchakli, teng maydonli va ixti
ё
riy proektsiyalarga bwlinadi. 
İ
xti
ё
riy 
proektsiyalarda teng oraliqlik proektsiyalar kwproq qwllaniladi. 
а
б
17-rasm. 
Globus sirtidagi bitta meridianda 
ё
tgan doiraning 2 xil kwrinishi (
a
) va 
bitta parallelda 
ё
tgan doiraning 2 xil kwrinishi (
b
), bunda ellipslarning wzgarishi 
2 xil bwlishi kwrsatilgan. 
Teng burchakli proektsiyalarda burchak xatoligi bwlmaydi. Bunday proektsiyada tuzilgan geografik kartalar-
ning h’amma joyidagi barcha ywnalishlarida burchaklar qiymati saqlanib qoladi. Kartada maydon va masofa 
wzgaradi. 17-rasmda tasvirlangan teng burchakli stereografik azimutal proektsiyada ekvatorda tasvirlangan 
xatosiz aylana ekvatordan uzoqlashgan sari kattalashib, maydoni oshib boradi, lekin shakli wzgarmaydi. 
Teng burchakli proektsiyalarda burchak aniqligi talab qilinadigan dengiz va aeronavigatsiya kartalari tuziladi. 
Teng maydonli proektsiyalarda kartadagi maydon bilan er 
yuzasidagi maydon wrtasidagi proportsionallik saqlanadi. 
Kartaning markazida tasvirlangan aylana ramka 
chekkalariga borib ellipsga aylansa h’am maydoni 
wzgarmaydi (18-19-rasmlar).