Microsoft Word kartografiya doc

7.6. Kosmik tadqiqotlarning 
xalq 
xwjaligidagi ah’amiyati 
1957 yilda sobiq 
İ
ttifoqda birinchi marta Erning 
suniy 
ywldoshining uchirilishi va 1961 yil 1 aprelda 
«Vostok-
1» kemasining fazoga parvoz qilishi Er atrofidagi 
fazoni 
wzlashtirish, ilmiy tadqiqot ishlarini olib borish, 
undan 
xalq xwjaligida foydalanish imkoniyatini yaratdi. 
Shuni 
takidlash kerakki, endilikda kosmosdan olingan 
malumotlar xalq xwjaligining deyarli h’amma 
soh’alarida wz samarasini bermoqda.
Er – koinotdagi h’a
ё
t voh’asidir. Uning wziga xos 
qonuniyatlari borki, ularni Erning wzida turib 
wrganish 
mumkin bwlmaydi. Bu qonuniyatlarni bilish va 
undan 
foydalanish uchun kosmonavtika astronomlarga, 
meteorologlarga, okeanologlarga, geolog, geograf, ekolog, geobotanik va boshqa mutaxassislarga mutlaqo 
yangi imkoniyatlar yaratildi. 
Astronomik apparatlarning atmosferadan yuqorida bajara
ё
tgan ishlari, koinot soh’adagi tadqiqotlar doirasini 
kengaytirib yubordi. Natijada teleskoplarning elektromagnit spektrining butun diapazonida kuzatish ishlari olib 
borishga imkon yaratildi. 
Mars, Venera va Yupiter say
ё
ralarining fotosuratlari olinib wrganilishi natijasida ularda h’ozirgi vaqtda h’am 
tektonik jara
ё
nlar davom eta
ё
tganligi h’aqida qimmatli malumotlar olindi. 
Radiotexnika soh’asining rivojlanishini h’ozirgi vaqtda kosmonavtikasiz h’al qilib bwlmaydi. Sobiq 
İ
ttifoqda 
uchirilgan «Molniya», «Ekran», «Gorizont» va «Raduga» kabi suniy aloqa ywldoshlariga wrnatilgan radio-
retransliyator 
ё
rdamida mamlakatlararo kwp kanalli telefon va telegraf aloqasi wrnatilgan.Undan tashqari 
suniy ywldoshlar 
ё
rdamida rangli televideniya sistemasida h’am katta yutuqlar qwlga kiritilgan. Hozirgi kunda 
Er kurrasining xoh’lagan nuqtasi bilan gaplasha olish imkoniyati tug’ildi. 
Dun
ё
mamlakatlarida shah’arlararo, mamlakatlararo va qitalararo uchishni tashkil qilish dengiz va okean 
transportini rivojlantirishda gidrometeorologik informatsiyaning ah’amiyati katta bwlmoqda. Shu maqsadda 
«Kosmos» va «Meteor» tipidagi suniy ywldoshlar uchirilgan edi, ular bir sutkada 2 marta Er yuzasining