Microsoft Word Jahon tarixi rasmsiz pechat varianti doc

«Kasta» iborasi portugal tilida «urug‘»,  «qavm»,  «sifat» ma'nosi
1
ni 
anglatadi. Bu so‘z XVI asrda portugallar Hindistonga kirib kelib, 
                                                 
1
 History of ancient civilization. Charlez Seignobos 2006 page:155-156/ 

---

 
 
190
mamlakat ijtimoiy tizimi bilan tanishganlaridan so‘ng Yevropa 
tillarida ham tarqalgan. Kasta tuzumi faqat Hindiston uchun xos deb 
aytiladi. Buning sababi, kasta tuzumi, aynan, Hindistonda keng 
rivojlanib, uzoq vaqt mobaynida saqlanib qolgan. Hind jamiyatining 
bir-birlaridan ajralgan guruhlari shu nom bilan nomlana boshladi. 
Hindistondagi bu toifa odamlari «jati» sanskrit atamasi bilan 
ifodalangan.  
Qadimgi hind jamiyatida jati bilan bir vaqtda mukammal qadimiy 
tizim - varna, ya'ni tabaqalar paydo bo‘ldi. Asta-sekin varnalar 
(braxman, kshatriy, vayshiy, shudralar) bir-biridan bo‘lak guruhlarga 
ajraldilar. Ular shakl jihatidan kastalarga o‘xshab ketsa ham, aslida 
kasta bilan varna o‘zaro tubdan farq qiladi. Kasta - bu qadimgi 
Hindiston aholisining mehnat turi, hunari yoki ixtisosi bo‘yicha 
ajralishi, varna esa-o‘sha jamiyat vakillarining to‘rt tabaqaga 
bo‘linishidir. Har bir kasta kishilari boshqa kastalardan ayri, alohida-
alohida yashagan. Ular o‘rtasida har qanday munosabatlar yoki o‘zaro 
muloqot qilish butkul ta'qiqlangan. Bir kasta bilan ikkinchi kasta 
orasida qarindoshlik aloqalari o‘rnatish ham qat'iyan ma'n qilingan. 
Varna so‘zining asosiy ma'nosi - «tur»,  «rang»,  «sifat»,