Microsoft Word Jahon tarixi rasmsiz pechat varianti doc

avvalgi XVI asrdayoq Finikiya mustamlakalari Kipr 
oroli va Kichik Osiyo janubiy sohilining bir qismini 
va bundan tashqari butun Egey dengizi hududini o‘z 
ichiga olgan. Finikiyaliklar o‘zlarining savdo faktoriyalari uchun 
qirg‘oqqa yaqin orollar, muhim savdo va harbiy yo‘llari tutashgan, 
tabiiy boyliklari serob va tabiiy jihatdan himoyalangan joylarni 
tanlaganlar. Ular Kiprni bosib olib, so‘ng Rodos, Kiklad va Sporad 
guruhidagi ayrim orollarni, oltinga boy Fasosni, Samofrakiyani istilo 
qilganlar hamda Gelespont va Bosfor orqali Qora dengizga, Kichik 
Osiyoning shimoliy qirg‘oqlariga qadar yetib borganlar. Finikiya 
savdo yo‘li bilan Kichik Osiyo va Yunonistonning materik qismidagi 
hudud va shaharlariga ham kirib borgan. Troya, Miken va Trinfada 
o‘tkazilgan qazilma ishlarida Finikiyaga xos bir qancha buyumlar 
topilgan.  
Tir savdogarlari O‘rta dengizning Sharqiy qismida keng savdo 
ishlari yuritganlar. Tirliklar Finikiya sohillaridan Iberiya qirg‘oqlariga, 
asosan, Tartessga olib boradigan dengiz yo‘lidan asta-sekin olg‘a 
siljiganlar. Bu yo‘l Sitsiliya, Malta, Pantelleriya orqali 
Turditaniyaning asosiy daryosi Gvadalkvivirning  quyilish joyiga 
yaqin orolda finikiyaliklar asos solgan qadimgi Gader shahriga 
(lotincha Gades, hozirgi Kadis) olib borgan. Sitsiliya orolida 
finikiyaliklar  “Rosh-Melkart” (Tir bosh xudosi “Melkart boshi”) 
shahrini bunyod etganlar. Sardiniya orolidagi Karalis (Kalyari) shahri 
ham Finikiya mustamlakasi hisoblangan. Sardiniyada saqlanib qolgan 
kesik konus shaklidagi maqbaralar (toshdan ishlangan) Finikiya 
ta'sirini ko‘rsatadi.  
O‘rta yer  
dengizidagi  
Finikiya  
mustamlakalari 

---

 
 
156
Shimoliy Afrikaning ba'zi hududlarini bosib olganlar va u 
yerlarda o‘zlarining savdo faktoriyalari va shaharlarini qurganlar. Ular 
ichida Karfagen alohida o‘rin tutgan. Bu shahar miloddan avvalgi I