Italiya (Italia), Italiya Respublikasi (Repubblica Italiana) – Yevropa janubida, Oʻrta dengiz havzasida joylashgan davlat. Apennin yarim orol, Sitsiliya, Sardiniya va boshqa kichik orollarni oʻz ichiga olgan

---

Italiya
Italiya
(Italia), Italiya Respublikasi (Repubblica Italiana) – Yevropa janubida, Oʻrta dengiz
havzasida joylashgan davlat. Apennin yarim orol, Sitsiliya, Sardiniya va boshqa kichik orollarni
oʻz ichiga olgan. Maydon 301,2 ming km
2
. Aholisi 60,92 mln. kishi (2012). Maʼmuriy jixatdan
20 viloyat (regione)ra boʻlinadi. Poytaxti – 
Rim
shahar.
[1]

---

Italiya Respublikasi
Bayroq
Gerb
Shior
: 
Repubblica Italiana
Italyancha: Italyancha Italiya Respublikasi
Madhiya
:
 
Il Canto degli Italiani
(the Song of the Italians)
Poytaxt
Rim
Rasmiy til(lar)
Italyan
Hukumat
Parlamentlik Respublika
Asoslash (
Italiya Qirolligi
 birlashishi)
Maydon
• Butun
301,230 km
2
(
70-oʻrin
)
• Suv (%)
2.4
Aholi
• 2002-yilgi roʻyxat
58,103,033 (
23-oʻrin
)
• 
Zichlik
192/km
2
YIM
 
(
XQT
)
2005-yil roʻyxati
• Butun
AQSh$
1,651,000 mil. (
8-oʻrin
)
• Jon boshiga
AQSh$
28,415
• 
Prezident
Sergio Mattarella
• 
Bosh Vazir
Giuseppe Conte
• Sana
17 mart 1861

---

Italiya – respublika. Amaldagi konstitutsiyasi 1947 yil 22 dekabrda qabul qilingan va 1948 yil
1 yanvardan kuchga kirgan. Davlat boshligi – prezident (1999 yil maydan K. A. Champi). U
parlament ikkala palatasining qoʻshma majlisida viloyatlar vakillari ishtirokida 7 yil muddatga
saylanadi. Qonun chiqaruvchi organ deputatlar palatasi va senatdan iborat parlament. Ijrochi
xokimiyatni Vazirlar Kengashi amalga oshiradi. Prezident Vazirlar Kengashi raisi va uning
taklifiga binoan vazirlarni tayinlaydi.
Mamlakatning qirgʻoq chizigʻi (7,5 ming km) Apennin yarim orolning janubida pasti-baland
boʻlsa, boshqa qismida deyarli tekis. Hududining 4/5 qismi togʻ va qirlardan iborat. Italiyaning
shimolida Alp togʻlari joylashgan: Gʻarbiy Alp togʻlari (Monblan choʻqqisi, 4807 m – Italiyaning
eng baland nuqtasi)ning yon bagirlari tik. Sharqiy Alp togʻlari (eng baland nuqtasi – Ortles
togʻi, 3899 m) asta-sekin pasaya borib, sharqda Karst platosiga tutashib ketgan. Alp togʻlari
janubida joylashgan Padan tekisligi sharqda Adriatika dengiziga tomon pasayib boradi. Po
daryosining vodiysi botqoqli pasttekislik. Alennin yarim orol boʻylab 1200 km masofada
Apennin togʻlari joylashgan. Bir necha soʻngan va soʻnmagan vulkanlar (Amiata – 1734 m,
Vezuviy – 1277 m) bor. Italiya orollarining relyefi, asosan, togʻlik, orollarda Etna (3340 m),
Stromboli, Vulkano vulkanlari bor. Italiyaning oʻrta va janubiy qismlarida tez-tez kuchli zilzila
boʻlib turadi.
Italiyada toshkoʻmir, bitumli slanets, neft, gaz, qoʻrgʻoshin, pyx, temir rudalari, boksit,
oltingugurt va osh tuzi konlari bor. Italiya simob rudasi zaxirasi boʻyicha dunyoda yetakchi
oʻrinda. Toskanada marmar qazib olinadi. Maʼdanli va issiq (tempaturasi 100–200°) bulok,
koʻp.