Microsoft Word Jahon tarixi rasmsiz pechat varianti doc

Gotamiputra ustidan qozongan g‘alabalari haqida hikoya qilinadi. 
 Podshoh Gamitaputra o‘g‘lining ismi Pulmavi 
bo‘lib, Satavaxanlar davlatining poytaxti Nani-
Pratishtxana  (miloddan avvalgi 140-yil) edi. Bu Ptolemeyning 
«Geografiya» asarida qayd etilgan. Mazkur asarda keltirilgan 
dalillarga asoslanib, tadqiqotchilar Gamitaputra vorislari 
kardamaklarga qarshi kurashgan hamda shimoliy Malva o‘lkasi aynan 
kardamaklarga tegishli bo‘lgan degan xulosaga keldilar. Bu ikkala 
urug‘ orasida qarindoshlik aloqalari mavjud edi. Tabiiyki, bu hol 
siyosiy vaziyat va pul muomalasiga o‘z ta'sirini ko‘rsatgan. 
Satavaxanlarning zarb etilgan tangalarida kshatraplar pul tizimining 
ta'sirini ko‘rish mumkin. Manbalarga asoslanib, Hindiston g‘arbidagi 
Shaklar davlati Satavaxanlar yuritgan siyosatga o‘z ta'sirini 
ko‘rsatmagan deb fikr bildirsa bo‘ladi. Shak-kshatraplar hokimiyati 
siyosiy hokimlik bilan cheklangan. Shaklar mahalliy xalq bilan 
kirishib ketib, hind ism va urf-odatlarini qabul qiladilar. Dekanga 
sanskrit tili kirib kelgach, Shak qabilalaridan ushbu yozuvda bitilgan 
epigrafik ma'lumotlar qolgan. Kumush tangalarning muomalaga 
kiritilishi ham shaklar bilan bog‘liq. 
Bu sulola taxminan 255-yildan ma'lum bo‘lgan. Uning asoschisi 
shoh Vindxyashiki shak kshatraplar va satavaxanlardan so‘ng 
mustaqillikni qo‘liga olgan ayrim mahalliy sulolarga qarshi kurashdi. 
Vindxyashaktining vorisi Paravarsena 1  (275-335 yil) o‘z tashqi 
siyosatida anchagina omadli edi. U g‘urur bilan o‘zini «samrat» - 
yakka podshoh deb atadi. Uning davrida sulola kattagina hudud - 
Narbada va Krishna daryolari orasidagi viloyatlarga ega bo‘ldi. 
Markaziy Hindistonda mustahkam o‘rin egallashni maqsad qilib, bu 
podshoh Nagalar sulolasi bilan qarindoshlik aloqalarini bog‘ladi. U 
o‘g‘li Bxanavagiga Naga shohi qizini olib beradi. Qudratli Guptalar 
davlati paydo bo‘lganidan so‘ng, vakataklar shimoliy chegaralar 
xavfsizligi haqida bosh qotirishlariga to‘g‘ri keldi. Samudraguptaning 
Hindiston janubiga qilgan yurishi vakatak va guptalar orasidagi 
munosabatlarni keskinlashtirdi. Gupta shohining mashhur Ollohobod 
yozuvida u zabt etgan davlatlar nomi sanab o‘tilgan. Ular orasida 
Gamitaputra vorislari 

---

 
 
221
shohlar Aryavarta Rudreva nomi ham uchraydi
1
. Uni o‘sha davrdagi 
vakatak hukmdori Paravarsenaning nabirasi Rudrasena I ga (335-
360) qiyos qilishadi. Ammo ma'lumki, guptalar Samudraguptaning 
janubga yurishi chog‘ida bosib olingan barcha viloyatlarni rasman o‘z 
imperiyasi tarkibiga qo‘shib olishni lozim topdilar. Har ikki sulola 
vakillari do‘stona aloqalar o‘rnatish muhimligini yaxshi tushunar, 
guptalar vakataklar orqali janubiy hududlarga ta'sir o‘tkazish niyatida 
edilar. Vakataklar esa ochiq jangda guptalarga jiddiy qarshilik 
ko‘rsata olmasdilar. Bu vaqtda guptalar o‘z diqqatlarini g‘arbiy 
kshatraplar bilan bo‘ladigan janglarga qaratadilar. Rudrasena I 
nabirasi shahzoda Rudrasena II esa Prabxavatigupta - gupta shohi