Microsoft Word Jahon tarixi rasmsiz pechat varianti doc

miloddan avvalgi II ming yillik oxirida temir ishlatila boshlangan. 
Va hatto vaqt o‘tishi bilan temir bronzani tobora siqib chiqargan. 
Miloddan avvalgi XIII asrga kelib, ibodatxona poydevorlarini 
qurishda temir buyumlar ishlatilgan. Ossuriya shohlari o‘z qo‘l 
ostidagi xalqlardan xirojni temir bilan to‘lashni talab qilganlar.  
Ossur shohi Ashshurnazirpal II (miloddan avvalgi 884-859 
yillar) o‘z hukmdorligining boshidan oxiriga qadar bosqinchilik 
siyosati yuritib, Ossuriyaning harbiy qudratiga asos soldi. 
Ashshurnazirpal oromiy qabilalarni o‘ziga bo‘ysundirganidan so‘ng, 
bu qabilalar ossur shohiga xiroj to‘lay boshladilar. Ayni paytda 
Ossuriya  Nairi qabilalari orasida ham o‘z ta'sirini tikladi. Uning 
G‘arbda olib borgan urushlari muhim ahamiyatga ega edi. 
Ashshurnazirpal harbiy harakatlar natijasida O‘rta dengizga yo‘l ochib 
chiqishga muvaffaq bo‘ldi. Uning qo‘shinlari Oront vodiysini kesib 
o‘tib, Aman tog‘larigacha borib yetgan va Ossuriya shohi qimmatbaho 
yog‘och turlarini shu yerdan olgan. Finikiya shaharlari Ossuriyaga 
xiroj to‘lab turgan. Ashshurnazirpal yangi poytaxt Kalax shahrida 
qurdirgan hashamatli saroy qoldiqlari hali ham bor.