Microsoft Word Jahon tarixi rasmsiz pechat varianti doc

Nubiya yodgorliklari” nomi bilan noyob, monumental albomlarni 
nashr etdi. 
Tashabbuskor, jasoratli olim Marriet butun hayotini Misrdagi 
arxeologik tadqiqotlarga bag‘ishladi. U birinchi bo‘lib Misr hududida 
yalpi arxeologik qazilmalarni amalga oshirishga kirishadi. Marriet 
Memfis yaqinidagi muqaddas buqalar - opislar mozorida, Sakkaradagi 
qadimgi podsholik davridagi qabrlarda, Abidos va Fivadagi XIX 
sulola davriga oid ibodatxonalar (ehromlar)da qazish ishlarini amalga 
oshirdi. Shampolon va Marrietning arxeologik ishlarini fransuz 
misrshunosi Gaston Maspero (1846 - 1916 yillar) davom ettirdi. U V 
- VI sulolalar davrida barpo etilgan Sakkara ehromlarini sinchiklab 
o‘rganib chiqdi. Piramidalar ichidagi qabrlar ustiga bitilgan g‘aroyib 
diniy matnlarni topdi. Ularni “Sakkara piramidalaridagi yozuvlar” 
nomi bilan nashr etdi. 
Fiva yaqinidagi Dayr - al-Bahrida joylashgan maxfiy yerlarda 
Yangi Podsholik davridagi mashhur fir'avnlarning o‘ttizga yaqin 
mo‘miyolangan jasadlarini topdi. Maspero Misrning turli joylarida 
ko‘plab arxeologik qazilma ishlarini amalga oshirdi Misr qadimiy 
yodgorliklarini o‘rganish, nashr etish va ularni muhofaza qilish 
ishlarini tashkil etdi. XIX asr oxirida  “Misrni tadqiq etish fondi” 
tashkil topdi. 
Ayni paytda Misrda ancha yirik arxeologik qazilmalarni amalga 
oshirgan de Morgan arxaik davri yodgorliklarini kashf etdi. Nevill 
ismli olim Malika Xatshepsut ibodatxonasini sinchiklab o‘rgandi. 
                                                 
1
 Sezgin F., Mathematical Geography and Cartography in Islam and their 
Continuation in the Occident III  
(volume of Maps), being an English version of vol. XII, Geschichte der 
arabischen Wissenschaften, Frankfurt  
am Main 2000. 

---

 
 
85
Ingliz qadimshunosi Flinders Petri ham butun umrini (1853-1942-
yillar) arxeologik izlanishlarga bag‘ishladi. Amerikalik misrshunos 
Reysner
1
 esa Xufu piramidasi atrofida joylashgan qabrlarni o‘rganib, 
shu jumladan qadimgi Misr podsholigi davrida yashagan ayol podsho 
qabrini ham tadqiq etdi.  
XVII asrda Kirxer qator ilmiy asarlar yaratib, o‘z asarlarida 
qadimgi Misr yozuvlari ma'nosini noto‘g‘ri izohlaydi. Ushbu 
yozuvlardagi har bir belgi butun so‘z yoki tushunchani bildiradi, deb 
tushuntiradi. Uning xizmati shundaki, Kirxer kopt tilini qadimgi Misr 
tilining avlodi deb to‘g‘ri e'tirof etgan. Tomas Yung Misr yozuvida 
fonetik belgilar borligini aniqlab, hatto bir nechta nomlarni aniqlashga 
ham erishdi. 
Misr iyerogliflari sirining uzil-kesil ochilishi fransuz olimi