Microsoft Word ihyo ulimni eslash ziyouz com doc

www.ziyouz.com kutubxonasi 

28

borayotgan bo‘lsalar ham ahvol naqadar shiddatli bo‘ldi.Olloh undan rozi bo‘lsin, Ibn 

Mas’ud deydi: «Bu dunyodan ajralish onlari yaqinlashgan bir paytda Rasululloh sallallohu 

alayhi vasallam bizga qaradilar, ko‘zlaridan yosh oqib, dedilar: 

— Marhabo, xush kelibsiz! Sizlarga Ollohning salomi bo‘lsin. Olloh sizni panohiga 

olsin. Olloh sizga nusrat bersin. O

lloh

dan taqvo qilishni sizga vasiyat qilaman. Sizlarni 

Ollohga topshiraman. Albatta, men sizlar uchun Olloh tarafidan tanlangan ochiq-oydin 

ogohlantirguvchiman. Ollohning o‘lkalarida, Ollohning bandalari orasida Ollohga kibru 

havo qilsangiz. Ajal yaqinlashdi, Ollohga qaytamiz. Qaytadigan joyimiz — «sidratul-

muntaho», «jannatul-ma’vo», «ka’sul-uvfo» dir. Bas, men (dunyodan o‘tganim) dan 

so‘ng diningizga kirganlarga salomimni yetkazing, ularga Ollohning rahmati bo‘lishini 

ayting» (Al-Bazor rivoyati). 

Rivoyat qilinadiki, «Rasululloh sallallohu alayhi vasallam o‘lim onlarnda Jibril 

alayhissalomdan so‘radilar: 

— Mendan so‘ng ummatimning ahvoli qanday bo‘ladi? 

Shunda Olloh taolo Jibril alayhissallomga vahiy etdi: «Habibimga xushxabar ber. 

Ummati ichida uni uyaltirmayman. Hashr kunida u qabrdan eng avval chiqadigan 

insonlardan bo‘ladi va Mahshargoxda to‘planganlarning sayyidi qilinadi. To uning ummati 

kirmagunicha boshqa ummatlarga jannatga kirish haromdir». 

— Ana endi ko‘zim kuvonchga to‘ldi, dedilar Rasulu

lloh

 sallallohu alayhi vasallam» 

(Tabaroniy rivoyati). Oisha roziya

lloh

u anho dedilar: «Rasululloh sallallohu alayhi 

vasallam yettita qudukdan keltirilgan yetti mesh bilan o‘zlarini g‘usl qildirmog‘imizni 

buyurdilar. Shunday qildik, Rasululloh biroz orom oldilar. Masjidga chiqib, odamlarga 

namoz o‘qib berdilar. Uhud ahliga mag‘firat tilab, ularning haqqiga duo qildilar. 

Ansorlarga vasiyat qilib, dedilar; 

— Ey muhojirlar jamoasi! Ansorlar menga boshpana bergan, ishonchimni qozongan 

kishilardnr. Bas, hurmat egalarini, ya’ni ularning muhsinlarini e’zozlanglar, xatolarini 

kechiringlar. 

Keyin dedilar: 

— Bir bandaga yo dunyoni yo Olloh huzuridagi narsalarni tanlash ixtiyori berildi. U 

Olloh huzuridagi narsani ixtiyor kildi. 

Shunda Abu Bakr roziyallahu anhu yig‘ladi, Olloh rasulining bu so‘zlari o‘ziga tegishli 

ekanini sezgan edi. 

— Tinchlan, ey Abu Bakr. Masjiddan ko‘chaga ochilgan eshiklarning barchasi yopilsin, 

Illo, Abu Bakrning eshigi ochik qoldirilsin. Chunki men uchun Abu Bakrdan afzalroq bir 

do‘st kishi borligini bilmayman» (Dorimiy rivoyati). 

Oisha roziyallohu anho dedilar: «Rasululloh sallallohu alayhi vasallam mening 

xonamda, men bilan bo‘ladigan kuni qo‘llarimda jon taslim qilgan edilar. O’lim onlarida 

Olloh mening va Rasulullohning tupuklarini jamladi. 

O’shanda birodarim Abdurahmon qo‘lida misvok bilan Payg‘ambar alayhissalom 

huzurlaryaga kirgan edi. Rasululloh sallallohu alayhi vasallam Abdurahmonning qo‘lidagi 

misvokka qaradilar. 

— Uni sizga olib beraymi?- dedim. Boshlari bilan «ha» ishoratini klldilar. Misvokni 

og‘izlariga qo‘ydim, qattiqlik qildi. — Yumshatibroq beraymi?-dedim. «Ha» ishoratini 

qildilar. Yumshatib berdim. 

Rasululloh yenlarida turgan suvli idishga qo‘llarini tiqib: «Ollohdan o‘zga iloh yo‘q! 

Albatta o‘lim talvzsasi, o‘limning achchig‘i bor»- dedilar. Keyin qo‘lini yuqoriga ko‘tarib 

aytdilar: 

— Ar-rafikul a’lo, ar-rafikul a’lo. 

— Ollohga qasamki Rasululloh salla

lloh

u alayhi vasallam ortiq bizni xohlamayaptilar-

---

Ihyou ulumid-din. O’limni eslash kitobi. Imom G’azzoliy