Microsoft Word ihyo qalb ziyouz com doc

www.ziyouz.com
kutubxonasi 
83
bir kishi Rasululloh sollallohu alayhi vasallamga yaqinlashgani miqdorida Alloh taologa 
ham yaqindir. Bu xulqlarni mukammal jamlagan har bir kishi xalqning o‘rtasida itoat 
qilinadigan podshoh bo‘lishga haqlidir. Xalqning hammasi unga murojaat qiladi. Barcha 
ishlarida unga ergashadi. Endi qay bir inson bu xulqlarning hammasidan ajrab, uning 
ziddi bilan sifatlanadigan bo‘lsa, shaharlardan ham, bandalarning ichlaridan ham chiqib 
ketishga loyiq bo‘ladi. Chunki u uzoqlashtirilgan, la’natlangan shaytonga yaqinlashadi. 
Yaxshi xulqli inson muqarrab farishtaga yaqin bo‘lib, unga ergashilmog‘i va 
yaqinlashilmog‘i lozim bo‘lganidek, endi uning uzoq qilinishi lozim bo‘ladi. Rasululloh 
sollallohu alayhi vasallam aytganlaridek, o‘zlari yaxshi xulqlarni mukammal qilish uchun 
yuborilgandirlar. Alloh taolo mo‘minlarning sifatlarini sifatlashda buxulqlarga ishora 
qilgan: 
«Haqiqiy mo‘minlar Alloh va Uning payg‘ambariga iymon keltirib, so‘ngra 
(hech qanday) shak-shubha qilmagan va molu jonlari bilan Alloh yo‘lida 
kurashgan zotlardir. Ana o‘shalargina (o‘z iymonlarida) sodiq bo‘lgan 
zotlardir»
(Hujurot surasi, 15-oyat). 
Alloh va Uning rasuliga shubha qilmasdan iymon keltirish quvvatli ishonch, bu esa 
aqlning samarasi hamda haqiqiy hikmatdir. Mol bilan kurashish shahvat quvvatini ushlab 
turishga olib keladigan saxiylikdir, jon bilan kurashish esa g‘azab quvvatini aqlning 
shartiga ko‘ra va mo‘‘tadillik chegarasida ishlatishga olib keladigan shijoatdir. Alloh taolo 
sahobalarni sifatlab aytadi: 
«Muhammad Allohning payg‘ambaridir. U bilan birga bo‘lgan (mo‘min)lar 
kofirlarga qahrli, o‘z oralarida (mo‘minlar bilan) esa rahm-shafqatlidirlar»
(Fath 
surasi, 29-oyat). 
Qahr qilishdagi mukammallik ham, rahmdil bo‘lishdagi mukammallik ham hamma vaqt 
bo‘lmaydi. Bu oyatda qahrning ham, rahmdillikning ham alohida o‘rni borligiga ishora 
bordir. Bu bob xulq ma’nosining, uning chiroylili yoki xunukligi va uning ruknlari, 
samaralari, bo‘limlari bayonida bo‘ldi.