Microsoft Word haq hamisha golib ziyouz com doc

 
Xattobning o‘g‘li 
Makkadan Madinaga boradigan karvon yo‘lining ikki tomonida keng va bepoyon 
o‘tloqlar bo‘lardi. Bolalar u yerlarda tuya va qo‘ylarini boqar, hayvonlarni yaylovga qo‘yib 
yuborib, o‘zlari ertadan-kechgacha bolalarga xos o‘yinlar bilan mashg‘ul bo‘lishardi. 
Xattob ham o‘n uch yoshli Umarni tuya boqishga qo‘ygandi. U Bani Maxzum 
qabilasidagi boshqa oilalarning tuyalarini ham qo‘shib boqar, erta tongdan to qosh 
qorayguncha kunni hayvonlar ortida yurib o‘tkazardi. Uzun bo‘yli, chayir, baquvvat,
xiylagina jahldor Umar qat’iyat, jasurligi va mehnatsevarligi bilan alohida ajralib turardi.
Hozir ham hayvonlarni yantog‘, shuvoq kabi ko‘katlar Arabiston quyoshida qovjirab 
yotgan sayxonlikka qo‘yib yuborib, bir necha tengdoshlari bilan kurash tushishga 
kirishdi. U o‘zidan ham kattaroq bolalarning uchtasiga teng kelayotgandi. Bolalar 
Umarga har tomondan tashlanishar, biri oyog‘iga yopishsa, ikkinchisi belidan ushlab, 
tortib yig‘itishga urinardi. Ammo Umar aslo ularga taslim bo‘lishni istamasdi. Ajib bir 
epchillik bilan ikkitasini chalqancha ag‘dardi. Vaziyatning qaltisligini ko‘rgan uchinchi 
bola tirqirab qochib qoldi. Umar g‘olib chiqqanidan shodlanib, u yer-bu yerini qoqarkan, 

---

Haq hamisha g’olib (Umar al-Foruq). Ahmad Muhammad 
www.ziyouz.com kutubxonasi 
4
shu payt ko‘zi sal nariroqda otdan tushmay, o‘g‘lining olishuvini tomosha qilib o‘tirgan 
otasiga tushdi. 
Yuragini vahima chirmadi. Tuyalarni o‘z holiga tashlab, kurash tushayotganidan 
otasining jahli chiqishini o‘ylab, oyoq-qo‘liga titroq kirdi. Qattiqqo‘lligi, toshbag‘irligi, 
qahri kuchliligi bilan butun Makkaga dovrug‘i ketgan Xattobdan o‘g‘li u yoqda tursin, 
hatto kattalar ham hayig‘ib yurishardi. Uning jahli chiqib qolganida yoki biror narsadan 
achchiqlanganida ro‘para bo‘lishdan Xudoning o‘zi asrasin. U nafaqat qullarning, balki 
kichkina Umarning yelkasida ham qamchisini tez-tez sinab ko‘rar, jonidan yaxshi ko‘rgan 
o‘g‘lini ayovsiz kaltaklab turar, buning sababini so‘raganlarga yoki o‘rtaga tushmoqchi 
bo‘lganlarga: «Qo‘yaver, mayli pishisin, Xattobning o‘g‘li bo‘shang, qo‘rqoq va noshud 
bo‘lib o‘sishini xohlamayman», deb o‘zini ovutardi. Shuning uchun Umardan kaltak 
yegan yoki kurashda yengilgan bolalar uning badanidagi, oyoq-qo‘lidagi kaltak, qamchi 
izlarini ko‘rib tasalli topishardi. Hozir ham unga qamchi tushib qolishi hech gap emasdi... 
Umar qo‘rqa-pisa otasiga qaradi. Ammo uning vajohatli yuzida qahr-g‘azab 
alomatlarini emas, nimtabassum va mamnunlik ko‘rinishlarini o‘qidi. Vujudidagi 
taranglik, zo‘riqish bo‘shashdi. U ham otasiga jilmayib boqdi. 
– Yasha, o‘g‘lim, mening arslon o‘g‘lim, - degan xitoblar bilan Xattob otdan tushdi, 
o‘g‘lining yelkasiga zalvorli qo‘llari bilan bir-ikki urib qo‘ydi. Umar munkib ketay dedi. 
Otasi yana uni rag‘batlantirib qo‘ydi: «Bolalar bilan kurash tushganingni ko‘rdim. Har 
g‘alay tarbiyam behuda ketmabdi. Chavandozlik va merganlikda qanchalik ilgari 
bo‘lsang, kurashda ham shunaqa maqomga ega bo‘libsan. Xattoblar xonadoniga, Bani 
Maxzum qabilasiga munosib o‘g‘lon bo‘libsan!» 
O’g‘li tuyalarni qaytarish uchun chopib qolarkan, Xattob u tug‘ilgan paytni xotirlab, 
jilmayib qo‘ydi. Xotini Xontamaning oy-kuni yaqinlashganida unga: «Qiz tug‘ishni 
xayolingga keltira ko‘rma, Makkada hech kimga gap bermaydigan Xattobning qiz farzand 
ko‘rishi mumkin emas, agar shu safar o‘g‘il tug‘sang, keyinchalik qancha qiz ko‘rsang 
ham roziman», deb dag‘dag‘a qilganlarini esladi. O’shanda Alloh unga o‘g‘il ato etdi. 
O’sha o‘g‘li Umarni endi o‘ziga o‘xshash botir, shijoatli, haybatli bo‘lishini orzu qilardi. 
Umarni qanchalik yaxshi ko‘rmasin, ana shu niyat yo‘lida uni kaltaklashdan ham o‘zini 
tiya olmasdi. Umar ham otasining yuzini, qabilaning yuzini yerga qaratadigan bola bo‘lib 
ulg‘aymayotgandi.