|
Atamanning tug'ilgan kuni
Anqara, 25-dekabr, 1963-yiL
Ahmad!
14- va 22-dekabrda yozgan xatlaringni oldim. Katta rahmat. Yotib qolganim uchun xatlaringga
vaqtida javob qaytarolmadim. Picha yotib oldim, shamollab qolibman. Baribir shundayam xat yozsam
bo'lardi-yu, lekin uni qutiga kim tashlaydi? Oyim bilan opamga esa bergim kelmadi. Aksiga yurib
Metin ham men bilan baravar og'rib qoldi. Kecha oyoqqa turdim, bugundan maktabga qatnayapman.
O'qishdan keliboq javob yozishga o'tirgan edim, oyim sendan xat kelganini aytib qoldi. Konvertdagi
adresni ilgariroq ko'rgan ekan, shuning uchun:
— Ahmaddan kelibdi. O'rtog'ing oqibatli ekan. Seni esdan chiqarmay kelyapti, — dedi.
Xatingni o'qib bo'lib, Metinning oldiga kirdim. Haliyam turgani yo'q. Termometrni qo'yib, isitmasini
o'lchadim — 38,2.
Aslida ikkovimiz arzimagan narsa bilan shamollab qoldik. Sinfimizda Ataman degan bola bor,
shuning tug'ilgan kuniga borgan edik. O'sha yerdan kasal bo'lib qaytdik. Bizdan tashqari yana uchta
G’aroyib bolalar (roman). Aziz Nesin
www.ziyouz.com
кутубхонаси
31
bola ham shamollab yotibdi.
Ota-onalar majlisida oyim Atamanning onasi bilan tanishib qolgan ekan, u: «Yaqinda o'g'limizning
tug'ilgan kuni bo'ladi, bolalarni olib albatta keling, kutamiz», deb aytibdi. Keyin uy adresimizni yozib
olib, o'zimiz mashinada olib ketamiz, debdi.
Oyim Metin ikkovimizni yuborishga rozilik bergan ekan, u: «Xo'jayin bilan o'zingiz ham keling.
Kelmasangiz xafa boiamiz», deb turib olibdi. Oyim noiloj va'da beribdi.
Buni eshitib, dadamning xunobi oshib ketdi. «Yosh bolaning tug'ilgan kunida bizga nima bor?» —
deb g'ijinib turgan edi, oyim ularga boramiz deb va'da berib qo'yganini aytdi. Xullas, hammamiz
boradigan bo'ldik. Atamanni tug'ilgan kuni bilan tabriklash uchun sovg'a-salom oldik. Men kitob, Metin
esa avtoruchka taqdim qiladigan bo'ldi.
Peshindan keyin uyimizning oldida mashina to'xtadi. Bizni olib ketgani kelishibdi. Dadam Ataman-
ning otasi bilan mashinada tanishib oldi. Mashina o'zlariniki ekan.
Birovning g'iybatini qilyapti, deb mendan ranji-shing mumkin. Lekin men g'iybat qilayotganim
yo'q. Ularning uyida nima ko'rgan bo’lsam, shuni yozaman.
Ular juda badavlat turisharkan. Shundoqqina sezi-lib turibdi. Bir payt oyim dadamga qarab:
«Bularda pul ko'p-u did yo'q ekan. Manavi jihozlarni ko'r, sirayam bir-biriga mos emas-a!» deb
pichirlaganini eshitib qoldim.
Atamanning dadasi har ikki gapning birida «kaminangiz» yoki «hazratlari» deb turishga
odatlangan ekan.
Uy ichi kengu, ammo mehmon ham ko'p. Qola-versa, uzun-qisqa bo'lib kelayotganlarning hali keti
ko'rinmaydi. O'n beshtaga yaqin bola yig'ildi, lekin kattalarning soni o'ttizdan oshib ketdi. Bizga
o'xshab boshqa bolalar ham ota-onalari bilan kelishgan ekan.
— Bu nima, oyi, bugun o'zi kimning tug'ilgan kuni — Atamannikimi yoki dadasinikimi? — hayron
bo'lib so'radi Metin.
Biror joyda Metinning og'zidan nojo'ya gap chiqquday bo'lsa, oyim uni odatda sekingina chim-
chilab qo'yardi. Bu gal ham birovga bildirmay asta o'ymalab olgan edi, Metin jimib qoldi.
— Uyimiz torlik qilib qoldi, aylanay, — dedi Atamanning onasi oyimga zorlanib. — Xudoga shukur,
obro'yimiz joyida, hamma yo'qlab kelaveradi. Chaqirmasak, keyin xafa bo'lishadi. Odamning yuzi issiq
bo'larkan. Kelasi yil o'g'lonning tug'ilgan kunini biron kattaroq restoranda o'tkazmasak bo'lmaydi.
Xo'jayinni ham ko'ndirib qo'ydim. Baraka topkur, bizning xo'jayin hecham so'zimni yerda qoldirmaydi,
nima desam, shunga ko'nadi.
Bu xotin erini xo'jayin, Atamanni esa o'g'lon deb chaqirarkan.
— Bizning xo'jayin shunaqa, hecham gapimni ikkita qilmaydilar. Xo'sh, sizniki qanaqa, durustmi?
Oyimning bu andishasiz gapga jahli chiqqanini yuzidan sezdim.
— Xo'jayin deganingiz kim u?
Atamanning onasi iljayib qo'ydi:
—
Xo'jayin deb erga aytiladi-da, ovsin. Xo'sh, u kishiyam gapga ko'nadigan xilidanmilar?
—
Uy ancha isib ketganga o'xshaydimi? — dedi oyim gapni boshqa yoqqa burib.
—
Ha, o'g'lonning tug'ilgan kuni sharafiga ko'-mirni ayamay yoqdik. Batareyalar qizib ketdi shekil-
li... Xo'jayinning o'zlari yaxshi odamlar-u, ammo-lekin juda ko'ngillari bo'sh-da. O'g'lonimiz sharafiga
batareyalar qizib tursin, deb tayinladilar. Ha, ayt-moqchi, idoralarida ikki-uch sekretar qiz ishlaydi.
Hech keragi yo'q shuncha qizning. Erkak zoti shunaqa bo'larkan. Birini olib biriga ursin bularni.
—
Qani, dadangizdan bir xabar olinglar-chi, nima qilyapti ekan, — deb oyim men bilan Metinni
chiqarib yubordi.
Erkaklar katta zalda o'tirishgan ekan. Stol toia har xil noz-nematlar. Atamanning otasi bilan
gaplashib o'tirgan dadam bizni ko'riboq ensasi qotdi.
—
Oyingning bir o'zini tashlab kelibsanlar-da?! Metin o'ylab-netib o'tirmadi:
—
O'zlari shu yoqqa yubordilar-ku.
— Bular hazratlariga tegishlimi? — deb so'radi Atamanning dadasi.
G’aroyib bolalar (roman). Aziz Nesin
Do'stlaringiz bilan baham: |
