Microsoft Word Elem riy. Müh. 1 docx

Çoxluq riyaziyyatın ilk anlayışlarındandır və riyaziyyatın digər ilk anlayışlar kimi (məsələn, nöqtə, düz xətt, müstəvi və s.) ona da tərif verilmir. Çoxluq dedikdə hər hansı əlamətlərinə, xüsusiyyətlərinə görə seçilmiş obyektlər toplusu, yığımı başa düşülür. Məsələn, məktəbdəki şagirdlər çoxluğu, natural ədədlər çoxluğu, çaylar çoxluğu, auditoriyadakı tələbələr çoxluğu və s. Çoxluğu təşkil edən obyektlər onun elementləri adlanır.

Çoxluğu böyük latın hərfləri ilə işarə edirlər. Məsələn,

N , Z , Q, R, C

və s. hərfləri ilə işarə edirlər.

Çoxluğun elementlərini kiçik latın hərfləri ilə işarə edirlər: a, b, c, x, y və s. Əgər X çoxluğu x, y,..., z elementlərindən ibarətdirsə, aşağıdakı kimi yazılır:

X = {x, y,..., z}.

Məslən, həftənin günləri çoxluğunu H ilə işarə etsək,

H = {1  ci, 2  ci, 3  cü, 4  cü, 5  ci,6  cı gün, bazar}.

Əgər x A çoxluğunun elementidirsə, x  A kimi yazılır və x A çoxluğuna aiddir(daxildir) kimi oxunur.

Əgər x A çoxluğunun elementi deyilsə, x  A kimi yazılır və x A çoxluğuna aid deyil (daxil deyil) kimi oxunur.

Riyaziyyatda adətən elementləri ədədlər olan çoxluqlara baxılır. Belə çoxluqlara ədədi çoxluqlar deyilir. Ədədi çoxluqlar üçün xüsusi standart işarələmələr qəbul edilmişdir. Məsələn,

N –ilə natural ədədlər çoxluğu;

Z – ilə tam ədədlər çoxluğu;

Q – ilə rasional ədədlər çoxluğu; İ- ilə irrasional ədədlər çoxluğu; R – ilə həqiqi ədədlər çoxluğu;

C-ilə kompleks ədədlər çoxluğu işarə edilir.