Microsoft Word dissertatsiya2017 — копия

Sodda  tuzilmali  antroponimlar.  Sodda  antroponimlar  ular  uchun  asos 

boʻlgan leksemaning tuzilishiga mos keladi va mohiyatan tub nomlardir. Masalan: 

Toʻxta,  Boʻta,  Kumush,  Anvar,  Lola,  Goʻzal  va  b.  Sodda  ismlarni  sodda,  tub 

deyish, ularni boʻgʻin tuzilishiga koʻra tahlil qilish, aslida ism uchun asos boʻlgan 

apellyativning  tuzilishi  qayd  qilishdan  iboratdir.  Bu  xususiyatlar  ismga  xos  deb 

oʻylash  oʻrinli  emas.  Chunki,  apellyativ  yaxlit  leksema  holatida  ism  vazifasiga 

---

82 

 

oʻtadi.  Bu  oʻrinda  apellyativ  atoqli  ot  otga  oʻtgach,unda  hosil  boʻladigan 

xususiyatlar  haqidagina  gapirish  mumkin.  Masalan,  ismning  individual  tushuncha 

ifodalashi,  bosh  harf  bilan  yozilishi  va  b.  Shuni  ham  ta’kidlash  joizki,  oʻzga 

tillardan  oʻzlashgan  bir  qator  ismlar  uni  qabul  qilgan  til  oʻzbek  tilida  sodda  ism 

sifatida  qabul  qilinadi.  Umuman,  oʻzbek  tilida  sodda  ismlarni  sodda  deb  qarash 

ham  nisbiydir.  Chunki  ism  bir  qator  antropoformantlarni  qabul  qilib,  boshqa 

shaklga  oʻtib  turadi:  Karim-Karimjon,  Boʻta-Boʻtaboy,  Mengli-Menglixon,  Safar-

Safarboy .