www.ziyouz.com
kutubxonasi
56
— U-u-u, o‘rtoq Esonov... kallangiz kalla emas — qomus, ha, qomus! Mayli, G’arb
mafkurachilarini qo‘yib turaylik. O’zimizni KPSSga qaytaylik. Manavi qayta quruvchilar
KPSSni... sud qilamiz, deydimi?
— Aytdi, KPSSni sud qilamiz, deb aytdi.
— Unda, qora kursida kim o‘tiradi? Kim aybdor bo‘ladi? O’rtoq Leninmi? U zot
mavzoleyda yotibdi-ku? Urtoq Brejnevmi? U kishi allaqachon xilqatga ketdi-ku. O’zi,
nimani sud qiladi? Marksizm-leninizmnimi? Sotsializmnimi? KPSS qora kursiga
o‘tirmaydi. KPSS tavba-tazarru etmaydi. KPSS uchun... mana, men aybdor bo‘laman!
KPSS nima noma’qulchilik qilgan bo‘lsa — shu noma’qulchilikni men qildim! KPSS
qanday xatolikka yo‘l qo‘ygan bo‘lsa, shu xatolikni men qildim! Mana, men — obkom
Rajabov! KPSS — Stalin degani emas. KPSS — Brejnev degani emas. KPSS — million-
million faqirdan-faqir kommunist demaqdir. KPSS — million-million mehnatkashdan-
mehnatkash ishchi-dehqon demakdir! Qayta quruvchilar ana shu millionlar yuziga loy
chaplamoqda. Ana shu millionlarni badnom etmoqda! Umr bo‘yi KPSS osh-tuzini yeb,
endi KPSSga... tupurmoqda! Bular... xunasalar! Erkak emas, xunasalar! Mana, men
KPSSni bir zarrasi edim — men KPSSni zarrasi bo‘lib qolaman! Sudda KPSS uchun...
o‘zim javob beraman, o‘zim!
— Bular sudni biladimi, o‘rtoq Rajabov. Og‘ziga kelganini gapiraveradi-da. Bular bir...
olomon, olomon! Olomonda to‘rtta tarkibiy xislat bo‘ladi. Bu qanday xislatlar? Bular —
g‘oya, iroda, ruh, axloq. Ana shu to‘rtta xislat jam bo‘lsa — olomon bo‘ladi. Ana shu
to‘rtta xislat tufayli olomon qudratli ham dahshatlidir. Olomon — bo‘ron, olomon —
yong‘in, olomon — sel! Shu boisdan-da, olomon bo‘lar-bo‘lmasga qo‘zg‘ola bermaydi.
Olomon biror-bir g‘oya uchun qo‘zg‘oladi. Yangi bir g‘oya dunyoga kelsa — olomon ana
shu yangi g‘oya uchun qo‘zg‘oladi. Mazkur g‘oya porloqmi yo tubanmi — olomon uchun
ahamiyatsiz bo‘ladi. Olomon qatordan qolma, ko‘pdan qolma — shiorlari ostida saf
bo‘ladi. Olomon uchun jamiyatni yaxshi kuniyam bir, yomon kuniyam bir. Jamiyat biror
yutuqqa erishsa — olomon qo‘zg‘oladi. Jamiyat biror parokandalikka uchrasa — tag‘in
olomon qo‘zg‘oladi. Olomon yaxshi kunda bir siyosatdonni ulug‘laydi. Yemon kunda...
ayni shu siyosatdonni yer bilan baravar etadi! Olomon... to‘qimtabiat bo‘ladi! Bir kunlik
kayfiyat bilan jam bo‘ladi. Bir soatlik maqsad bilan yig‘iladi. Keyin, birdan ... aynib
qoladi. Birdan... tariqday tarqab ketadi! Olomon juda osonlik bilan o‘ziga lider topadi.
Chunki olomon lidersiz bir qadam bosolmaydi. Lidersiz bir so‘z aytolmaydi! Lider olomon
nomidan g‘animiga qarata birinchi bo‘lib tosh otadi. Birinchi bo‘lib o‘q otadi. Shu bois,
olomon o‘z lideri ketidan... ko‘rlarcha ergashadi! O’z lideri izidan... podalarcha yuradi!
Kim olomon lideri bo‘la oladi? O’zida yo‘q... fazilatlar bilan olomonni ishontira oluvchi,
yolg‘on-yashiq g‘oyalar bilan olomonga ta’sir eta oluvchi, maza-bemaza shiorlarni xorijiy
tillar bilan qo‘shib so‘zlay oluvchi zot — lider bo‘la oladi! Inson general bo‘lishi mumkin,
aksincha, lider bo‘lolmaydi. Inson ministr bo‘lishi mumkin, aksincha lider bo‘lolmaydi.
Masalan, Nikolay II oqposhsho bo‘ldi. Ammo-lekin lider bo‘lolmadi. O’rtoq Lenin
oqposhsho bo‘lolmadi. Ammo-lekin lider bo‘ldi!
50
Gazetada Orol dengizini qutqarish majlisi haqida e’lon berildi.
Ushbu majlis bo‘ldi.
Orolpanohlar birin-ketin minbarladi.
Orolpanoh Madiev bir o‘ngga ta’zim etdi, bir chapga ta’zim etdi, bir olg‘a ta’zim etdi.
— Xonimlar va janoblar! — dedi.
Bu dunyoda o’lib bo’lmaydi (qissa). Tog’ay Murod
Do'stlaringiz bilan baham: |