Microsoft Word Bolalar nevrologiyasi end doc

Spetsifik
ta’sir umumiy immun tizimga va miyaning immun baryeriga 
allergenlarning ta’siri.
Nospetsifik
ta’sir allergenlar ta’sirini stress ta’siriga o‘xshash shaklda 
namoyon bo‘ladi. Shuning uchun birinchi navbatda allergenlarning ta’siri 
neyroendokrin tizimining simpatoadrenal, gipofizar, buyrak usti va neyromediator 
tizimining aktivligini oshiradi. Nerv tizimining ta’siri hujayrada joylashgan 
xolinergik va adrenergik retseptorlar orqali kechadi. Xolinergik aktivlikning 
so‘nishi allergik yallig‘lanishning cho‘zilishi va qaytalanishiga olib keladi.

---

 329
Antigen-antitela reaksiyasining kontakt joyda kelib chiqishi rinit, sinusit, 
bronxial astma, dermatit, ekzema, enterokolitga olib keladi. Allergen qonga tushsa, 
immun kompleks hosil bo‘ladi, ular qonda sirkulyatsiya qiladi, qon tomirlarni 
bazal membranasida joylashadi va immun yallig‘lanishga olib keladi. Qon tomir 
devorlarini immun jarohatlanishi mikrotsirkulyatsiyani buzilishi va qonning 
reologik hususiyatlarini o‘zgarishi bilan kechadi. Har qanday immun 
yallig‘lanishida mikrotsirkulyatsiyani buzilishi birlamchi bo‘lib, u esa turli xil
morfologik o‘zgarishlarga sabab bo‘ladi. Aynan shu mexanizm (birlamchi) 
biriktiruvchi to‘qimani va yirik qon tomirlarni dezorganizatsiyasiga olib keladi. 
Qonning reologik xususiyatining o‘zgarishi trombotsit va eritrotsitlarning 
agregatsiyasiga, qonni quyilishi va tromblarning hosil bo‘lishi va DVS 
sindromining rivojlanishi sabab bo‘ladi. Antigen-antitela reaksiyasi kompliment 
aktivatsiyasiga olib keladi. Immun kompleks ta’sirining jaroxatlanish ta’siri 
fagotsitoz va kompliment tizimi bilan bog‘liq.
Antigen bilan o‘zaro ta’siri natijasida sensibilizatsiyalashgan leykotsitlar 
limfokinlarni ajratadi. Ular makrofaglar migratsiyasini susaytirib, ularni antigen 
to‘plangan joyda to‘playdi. Makrofaglar lizosom fermentlarini ajratib, qon tomir 
devorlarini jarohatlaydi va granulyomalarni va gigant hujayralarni hosil qiladi. 
Oqsilni gopten bilan bog‘lanishi uni strukturasini o‘zgartiradi, autoimmun 
mexanizmlarni ishga soladi. Hujayraning o‘zi ham antigen bo‘lib autoallergenga 
aylanadi va autoimmun jarayoniga olib keladi. Gematoensefalitik baryerning 
buzilishi immun kompotent hujayraning va allergenlarning nerv tizimiga kirishiga 
va autoimmun va allergik jarayonning xususiy nerv to‘qimasida rivojlanishiga, 
ya’ni «organik shok» bo‘lib hisoblanib, allergik va autoimmun reaksiyalar avj 
olishiga sabab bo‘ladi. Patologik ta’sir nerv tizimining universal reaksiyasida 
demiyelinizatsiya ko‘rinishida namoyon bo‘ladi. Nerv tizimining morfologik 
ko‘rinishi jarayonning o‘tkirligi va antigen hususiyatiga bog‘liq.
Dorili allergiyada birlamchi qon tomirlarning jarohatlanishi, markaziy, 
periferik nerv tizimida allergik vaskulitlar tipida kechib, qon tomirlar atrofida muft 
hosil bo‘ladi, perivaskulyar infiltratlar, obliteratsiyalar ko‘rinishida kechadi, nerv 
tizimi ikkilamchi zararlanishi sodir bo‘ladi. Birlamchi qon tomir jarohatlanishi esa 
infeksion va parainfeksion allergenlarning ta’siri va hashoratlarning chaqishi bir 
paytda vaskulit va demiyelinizatsiyaga sabab bo‘ladi. Kasallikni yashinsimon 
kechishi morfologik miya shishishiga olib kelishi mumkin.