Microsoft Word avlodlar dovoni ziyouz com doc

www.ziyouz.com kutubxonasi 
40
urinib qarshilik qildilar. Qilich va xanjarlar ishga tushdi. Lekin qochqin olomon benihoya 
ko‘payib ketdi, qarshilik qilgan kemachilarni surib, yiqitib o‘tdi. «Gunjoyish» kemasining 
eshakchilaridan biri bo‘lgan Nizom bu ur-surda o‘zini chetga olib, zo‘rg‘a omon qoldi. 
Zo‘rlik bilan tortib olingan kema va qayiqlar saropardadan olib chiqilgan ayollar va 
bolalarning yetib kelishiga qarab o‘tirmay narigi qirg‘oqqa tomon yo‘l oldi. 
Qayiqlarni ham boshqa qochqin navkarlar va beklar tortib olishdi. Nizom qirg‘oq 
chetidagi omborda meshlar borligini esladi. Chopib kelib kattaroq bir meshin tanladi-da, 
qaytib chiqdi. Bu orada dushman otliqlaridan uch-to‘rt yuztasi Mavludbek boshlab 
kelayotgan ayollar va bolalarnnig yo‘lini to‘sib chiqayotganini ko‘rdi. Nizom yov otlarinnig 
oyog‘i tagida qolib ketishdan qo‘rqib, qirg‘oq bo‘ylab Humoyun tomonga qochdi. 
Bayramxonning otliqlari Humoyunni o‘rab olib, tepalikning narigi tomonidan daryo 
qirg‘og‘iga qarab chekinmoqda edi. Dushman otliqlari podshoning xos navkarlari safini 
yorib o‘tolmadi. Shunda yovning harbiy fillaridan uch-to‘rttasi himoyachilar halqasiga 
tashlandi. Xos navkarlarda to‘fanglar bor edi. Fillardan ikkitasi to‘fanglardan ustma-ust 
otilgan to‘ng‘iz o‘qlarga uchib yiqildi. Ammo sag‘risiga o‘q tekkan, yara og‘rig‘idan battar 
quturib ketgan uchinchi fil to‘fang otayotgan navkarlarga bo‘kirib hamla qildi. Otlardan 
birini qattiq tepib, chavandozi bilan ag‘anatib yubordi. Humoyun himoyasida turgan 
ikkinchi otliq navkarni xartumi bilan belidan o‘rab olib egardan dast ko‘tardi-yu, 
big‘illatib qisib, yerga chalpak qilib urdi va tanasini oyog‘i bilan bosib-yanchib o‘tdi. 
Darg‘azab fil qarshisida himoyasiz qolgan Humoyun qilichini qinidan sug‘urdi. Fil unga 
xartumini cho‘zib yaqin kelganda Humoyun qora ilonday harakatchan bu baloni kesib 
tashlamoqchi bo‘lib qilich sermadi. Ammo xartum qilichdan chaqqonroq edi. Tig‘ 
borguncha fil o‘z xartumini yo‘g‘on oq tishlarining panasiga olishga ulgurdi. Humoyun 
zarb bilan urgan qilich filning yo‘g‘on so‘yloqi tishlari orasidagi qalin terisini kesib o‘tdi-
da, teri bilan tish suyagi orasiga kirib ilinib qoldi. Humoyun qilichni sug‘urib olguncha 
bo‘lmay o‘ng yelkasiga yoy o‘qi jazillab sanchildi. Fil ustidagi kajavada o‘ltirgan 
merganlar uning ko‘kragini mo‘ljalga olgan, lekin oti-yu o‘zi tinimsiz harakatda bo‘lgani 
uchun o‘q yelkasiga tekkan edi. Shoshilinchda zirhli kiyim kiymaganiga Humoyun endi 
afsus qildi. Og‘riqdan jonsizlangan o‘ng qo‘li qilichni sug‘urib olishga yaramadi. Fil bir 
silkinganda oltin qilich dastasi Humoyunning qo‘lidan chiqib ketdi. Yo‘g‘on qora xartum 
qaytadan uning bo‘yniga cho‘zilib kela boshladi. Humoyun chap qo‘li bilan otning jilovini 
keskin siltab chetga burdi-yu, yol ustiga engashdi. Shu payt uning yonginasida yana 
to‘fang gumburladi. Fil Humoyun bilan andarmon bo‘lgan paytda to‘fangni qayta 
o‘qlashga ulgurgan xos navkarlardan biri filning peshonasini mo‘ljalga olib tepkisini 
bosgan edi. Tishiga oltin qilich ilinib qolgan, sag‘risidan va xartumi ustidan qon 
oqayotgan ulkan fil endi peshonasini qoraytirib teshib kirgan o‘qdan gandiraklab orqaga 
tisarildi-da, gursillab yiqildi. 
Orqadan yana yov otliqlari va fillari bostirib kelmoqda edi. Bayramxonning ovozi keldi: 
— Hazratimni daryo bo‘yiga olib ketinglar! Biz yog‘iyni o‘tkazmagaymiz! La’l Chand, 
filingiz bilan himoyada turing! 
Humoyunning yelkasiga qadalib turgan uzun yoy o‘qi ot yo‘rtganda qattiq silkinar va 
jazillatib og‘ritar edi. Uning yonida otliq borayotgan Javhar oftobachi Humoyunning rangi 
bir oqarib, bir ko‘karib ketayotganini, og‘riq zarbidan ko‘ziga tirqirab yosh kelganini 
ko‘rdi-yu: 
— Hazratim, ruxsat bering, yarangizni bog‘lay! — dedi va boshidan yangi simobi sallasini 
oldi. Humoyun himoyachi navkarlar qurshovida ot choptirib borar ekan, yana yol ustiga 
engashib, chap qo‘lini o‘ng yelkasiga cho‘zdi-yu, qadalib turgan yoy o‘qini bir harakat 
bilan sug‘urib tashladi. Shu payt og‘riqdan ingrab, otning yoliga yuzini bosdi. Javhar 

---

Humoyun va Akbar – Avlodlar dovoni (roman). Pirimqul Qodirov